HomeThread for News on CSE and SL Economy
+23
Rajapaksap
pjrngroup
yellow knife
seek
LSE
mymoney
subash
share1
nuwanmja
ruwan326
nihal123
කිත්සිරි ද සිල්වා
NIRMALSG
Backstage
spw19721
Brave Heart
Ethical Trader
Leon
lanka
malanp
serene
The Invisible
slstock
27 posters
Login to reply
The Invisible- Posts : 3116
Join date : 2016-11-28
Age : 44
Re: Thread for News on CSE and SL Economy
Fri Dec 21, 2018 9:46 am
Sri Lanka’s markets regulator upgrades qualification framework
ECONOMYNEXT – Sri Lanka’s capital markets regulator said it was updating its training programs and certification to improve professional standards among stock brokers and investment advisors with a new qualification framework from January 2019.
The revised qualification framework provides for the certification of aptitude in each asset class, be it equity, debt, derivatives or unit trusts, the Securities and Exchange Commission (SEC) said in a statement.
“Under the revised QF, the existing Registered Investment Advisor (RIA) qualification has been enhanced to an apex qualification in the securities industry.”
The Certificate in Capital Markets (CCM) of the revised qualification framework consists of seven course modules: Securities Markets and Instruments, Equity Securities, Debt Securities, Derivatives, Unit Trusts, Financial Planning, Advising and Marketing, and Securities Regulation and Ethics.
The SEC said investment advisors were awarded RIA designation by CSE prior to 2008 or in accordance with the existing qualification framework are required to fulfill Continuous Professional Development requirements to get the RIA status under the new framework.
(Colombo/December 20/2018)
ECONOMYNEXT – Sri Lanka’s capital markets regulator said it was updating its training programs and certification to improve professional standards among stock brokers and investment advisors with a new qualification framework from January 2019.
The revised qualification framework provides for the certification of aptitude in each asset class, be it equity, debt, derivatives or unit trusts, the Securities and Exchange Commission (SEC) said in a statement.
“Under the revised QF, the existing Registered Investment Advisor (RIA) qualification has been enhanced to an apex qualification in the securities industry.”
The Certificate in Capital Markets (CCM) of the revised qualification framework consists of seven course modules: Securities Markets and Instruments, Equity Securities, Debt Securities, Derivatives, Unit Trusts, Financial Planning, Advising and Marketing, and Securities Regulation and Ethics.
The SEC said investment advisors were awarded RIA designation by CSE prior to 2008 or in accordance with the existing qualification framework are required to fulfill Continuous Professional Development requirements to get the RIA status under the new framework.
(Colombo/December 20/2018)
- The Invisible
- Posts : 3116
Join date : 2016-11-28
Age : 44
Re: Thread for News on CSE and SL Economy
Fri Dec 21, 2018 9:48 am
Sri Lanka busts half a billion dollars on soft-peg during 'coup'
ECONOMYNEXT - Sri Lanka has spent half a billion US dollars to defend a soft-peg on the rupee in November 2018, during a so-called 'constitutional coup' which de-stabilized markets and triggered credit downgrades.
Unlike a hard peg, a soft-pegged central bank prints money after defending the currency by injecting more new rupees in the banking system to maintain artificial interest rates, provide non-existent deposits for banks to give new loans, in contradictory policy.
Sri Lanka's President Maithripala Sirisena triggered a political crisis on October 26, by appointing ex-President Mahinda Rajapaksa as Prime Minister violating Sri Lanka's constitution in a 'constitutional coup'.
"Our key task is to restore economic stability that has been lost since Black Friday October 26," Samaraweera said after being re-appointed Finance Minister Thursday.
Samaraweera plans to present a interim budget for four months to parliament on Friday.
In November the central bank sold 519.23 million dollars to defend a soft peg at 180 to the US dollar and printed money through an overnight window, term reverse repo deals, at rates below the previous months and dumped tens of billions of rupees through reserve ratio cut.
Samaraweera said before the crisis, budgets have been carefully managed. But yields on dollar bonds jumped after the 'coup' and put off the table plans to roll-over a maturing bond in January 2019.
Yields have eased again over the past few days.
"We managed the economy very carefully trying to put as little burden on the people as possible, because we inherited a lot of debt," Samaraweera told last month.
"But the political crisis has now put the country on the path of a crisis.
"As a result of these actions, Sri Lanka is on the brink of economic anarchy and chaos as never experienced before."
Sri Lanka was downgraded by three rating agencies to 'B' from 'B+' during citing the political crisis.
Sri Lanka's official forex reserves, - which include those held by the Treasury - dropped 884 million US dollars or 11.2 percent during November to 7,018 million US dollars.
Sri Lanka is more vulnerable than countries with hard-pegs or floating rates because it operates an archetypical unstable soft-peg labeled a 'flexible exchange rate', which is prone to crises due to liquidity injections.
Under an International Monetary Fund program, Sri Lanka was forced to collect forex reserves on a net basis which requires a de facto peg tighter than a currency board.
Analysts warned early that a program with strict ceilings on domestic asset of the central bank was needed to keep the agency on the straight and the narrow given its tendency to precipitate crises with artificial interest rates.
"In the opinion of this columnist a limits need to be put on the Treasury bill stock (progressively lowered NDA or Net Domestic Asset ceilings) to stop runaway monetizing by the central bank, with some leeway in June and December to 'sell' foreign reserves to the Treasury to repay debt," EN's economic columnist Bellwether wrote as far back as April 2016 (Sri Lanka needs monetary reform, not just fiscal plaster: Bellwether).
"The last SBA lacked explicit NDA targets, which allowed the central bank more leeway to monetize debt (print money to sterilize foreign exchange sales) in 2011 even before the program was ended and precipitate a second BOP crisis."
But the IMF program's monetary policy was based on an inflation target, requiring a floating exchange rate, where an assumption was made that rates can be cut by money printing, when inflation numbers were low (Sri Lanka IMF program sets inflation ceiling as key target).
As a result the monetary system was de-stabilized despite Samaraweera raising unpopular taxes, cutting deficits and market pricing fuel at great political cost.
In November the central bank also dumped tens of billions of free rupees into the banking system through a reserve ratio cut giving free money to banks and also allowing more of future deposits collected to be loaned to customers.
In October 303 million dollars were spent to defend the peg, and more money was printed to enforce artificial interest rates. The central bank defended the move saying it was only maintaining reserve money.
Pegs with contradictory policy came into widespread use after World War II, when the Bretton-Woods system of failed soft-pegs was set up under US pressure, breaking hard and specie pegs in Asia and Latin America including Sri Lanka, which had a stable hard-peg until 1951.
Bretton-Woods style soft-pegs triggered trade and exchange controls, political instability, inflation and currency collapses, bringing once stable countries to their knees and driving people into poverty.
Even the UK, once the lynchpin of a global financial system, suffered so-called Sterling crises and the US Fed was also hit by a balance of payments crisis, leading to the collapse of the Bretton-Woods system in 1971 making the dollar a floating fiat currency.
Sri Lanka then closed the entire economy.
Like in the 1970s, Sri Lanka also imposed trade controls in 2018 to maintain the soft-peg and artificial interest rates, torpedoing and discrediting the core policy agenda of the current administration.
There have been calls to reform the soft-peg with tighter rules and an overhaul of the domestic operations of the central bank making it harder for the central bank to enforce artificial interest rates by printing money to generate balance of payments pressure. (What Sri Lanka can do to improve the credibility of its dollar soft-peg: Bellwether) (Colombo/Dec21/2018)
ECONOMYNEXT - Sri Lanka has spent half a billion US dollars to defend a soft-peg on the rupee in November 2018, during a so-called 'constitutional coup' which de-stabilized markets and triggered credit downgrades.
Unlike a hard peg, a soft-pegged central bank prints money after defending the currency by injecting more new rupees in the banking system to maintain artificial interest rates, provide non-existent deposits for banks to give new loans, in contradictory policy.
Sri Lanka's President Maithripala Sirisena triggered a political crisis on October 26, by appointing ex-President Mahinda Rajapaksa as Prime Minister violating Sri Lanka's constitution in a 'constitutional coup'.
"Our key task is to restore economic stability that has been lost since Black Friday October 26," Samaraweera said after being re-appointed Finance Minister Thursday.
Samaraweera plans to present a interim budget for four months to parliament on Friday.
In November the central bank sold 519.23 million dollars to defend a soft peg at 180 to the US dollar and printed money through an overnight window, term reverse repo deals, at rates below the previous months and dumped tens of billions of rupees through reserve ratio cut.
Samaraweera said before the crisis, budgets have been carefully managed. But yields on dollar bonds jumped after the 'coup' and put off the table plans to roll-over a maturing bond in January 2019.
Yields have eased again over the past few days.
"We managed the economy very carefully trying to put as little burden on the people as possible, because we inherited a lot of debt," Samaraweera told last month.
"But the political crisis has now put the country on the path of a crisis.
"As a result of these actions, Sri Lanka is on the brink of economic anarchy and chaos as never experienced before."
Sri Lanka was downgraded by three rating agencies to 'B' from 'B+' during citing the political crisis.
Sri Lanka's official forex reserves, - which include those held by the Treasury - dropped 884 million US dollars or 11.2 percent during November to 7,018 million US dollars.
Sri Lanka is more vulnerable than countries with hard-pegs or floating rates because it operates an archetypical unstable soft-peg labeled a 'flexible exchange rate', which is prone to crises due to liquidity injections.
Under an International Monetary Fund program, Sri Lanka was forced to collect forex reserves on a net basis which requires a de facto peg tighter than a currency board.
Analysts warned early that a program with strict ceilings on domestic asset of the central bank was needed to keep the agency on the straight and the narrow given its tendency to precipitate crises with artificial interest rates.
"In the opinion of this columnist a limits need to be put on the Treasury bill stock (progressively lowered NDA or Net Domestic Asset ceilings) to stop runaway monetizing by the central bank, with some leeway in June and December to 'sell' foreign reserves to the Treasury to repay debt," EN's economic columnist Bellwether wrote as far back as April 2016 (Sri Lanka needs monetary reform, not just fiscal plaster: Bellwether).
"The last SBA lacked explicit NDA targets, which allowed the central bank more leeway to monetize debt (print money to sterilize foreign exchange sales) in 2011 even before the program was ended and precipitate a second BOP crisis."
But the IMF program's monetary policy was based on an inflation target, requiring a floating exchange rate, where an assumption was made that rates can be cut by money printing, when inflation numbers were low (Sri Lanka IMF program sets inflation ceiling as key target).
As a result the monetary system was de-stabilized despite Samaraweera raising unpopular taxes, cutting deficits and market pricing fuel at great political cost.
In November the central bank also dumped tens of billions of free rupees into the banking system through a reserve ratio cut giving free money to banks and also allowing more of future deposits collected to be loaned to customers.
In October 303 million dollars were spent to defend the peg, and more money was printed to enforce artificial interest rates. The central bank defended the move saying it was only maintaining reserve money.
Pegs with contradictory policy came into widespread use after World War II, when the Bretton-Woods system of failed soft-pegs was set up under US pressure, breaking hard and specie pegs in Asia and Latin America including Sri Lanka, which had a stable hard-peg until 1951.
Bretton-Woods style soft-pegs triggered trade and exchange controls, political instability, inflation and currency collapses, bringing once stable countries to their knees and driving people into poverty.
Even the UK, once the lynchpin of a global financial system, suffered so-called Sterling crises and the US Fed was also hit by a balance of payments crisis, leading to the collapse of the Bretton-Woods system in 1971 making the dollar a floating fiat currency.
Sri Lanka then closed the entire economy.
Like in the 1970s, Sri Lanka also imposed trade controls in 2018 to maintain the soft-peg and artificial interest rates, torpedoing and discrediting the core policy agenda of the current administration.
There have been calls to reform the soft-peg with tighter rules and an overhaul of the domestic operations of the central bank making it harder for the central bank to enforce artificial interest rates by printing money to generate balance of payments pressure. (What Sri Lanka can do to improve the credibility of its dollar soft-peg: Bellwether) (Colombo/Dec21/2018)
- The Invisible
- Posts : 3116
Join date : 2016-11-28
Age : 44
Re: Thread for News on CSE and SL Economy
Fri Dec 21, 2018 9:51 am
Interim budget to parliament on Dec21
ECONOMYNEXT - Sri Lanka will present an interim budget or vote-on-account to parliament on December 21, which will cover spending for the first four months of 2019, Finance Minister Mangala Samaraweera said.
The vote on account will have allocations for 480 billion rupees of current spending and 310 billion rupees of capital spending.
The vote-on-account will also have provisions for 970 billion rupees in debt service, the Finance Ministry said.
Sri Lanka has to repay a billion dollar sovereign bond in January, as well as rollover domestic and multilateral foreign debt.
Land Minister Gayantha Karunathilake said the cabinet had passed the vote on account at its first meeting Thursday morning. (Colombo/Dec20/2018)
ECONOMYNEXT - Sri Lanka will present an interim budget or vote-on-account to parliament on December 21, which will cover spending for the first four months of 2019, Finance Minister Mangala Samaraweera said.
The vote on account will have allocations for 480 billion rupees of current spending and 310 billion rupees of capital spending.
The vote-on-account will also have provisions for 970 billion rupees in debt service, the Finance Ministry said.
Sri Lanka has to repay a billion dollar sovereign bond in January, as well as rollover domestic and multilateral foreign debt.
Land Minister Gayantha Karunathilake said the cabinet had passed the vote on account at its first meeting Thursday morning. (Colombo/Dec20/2018)
nihal123Top contributor
- Posts : 6327
Join date : 2014-02-24
Age : 58
Location : Waga
Re: Thread for News on CSE and SL Economy
Fri Dec 21, 2018 8:13 pm
Thursday, December 20, 2018
මහ බැංකු ස්වාධීනත්වය
ඊයේ දිනයේ ඇමරිකාවේ ෆෙඩරල් සංචිත බැංකුව විසින් නැවත වරක් ඉලක්ක පොලී අනුපාතික ඉහළ දැම්මා. මේ අනුව, මේ වන විට ඉලක්ක පොලී අනුපාතික පරාසය 2.25-2.5 ලෙස පවතිනවා. මේ, මේ වසර තුළ මෙලෙස පොලී අනුපාතික ඉහළ දමනු ලැබූ සිවුවන වතාවයි.
පසුගිය නොවැම්බර් මාසයේදීත් ඇමරිකාවේ සේවා වියුක්ති අනුපාතිකය 3.7% මට්ටමේ පැවතුණා. එය එක දිගටම මාස තුනක්ම තිබෙන්නේ එම මට්ටමේ. එය දිගුකාලීනව පැවතිය යුතු සාමාන්ය මට්ටමට වඩා අඩු මට්ටමක්. ඒ අතර නොවැම්බර් මාසයේ ඇමරිකාවේ උද්ධමනය 2.2% මට්ටමේ පැවතුනා. මෙය සුළු වශයෙන් වුවත් ෆෙඩරල් සංචිත බැංකුවේ ඉලක්ක උද්ධමන මට්ටම වන 2%ට වඩා වැඩියි.
මේ දර්ශක දෙකෙන්ම පෙන්වන්නේ ඇමරිකාවේ පවතින ආර්ථික ක්රියාකාරීත්වය නියම මට්ටමට වඩා තවමත් වැඩි බවයි. ෆෙඩරල් සංචිත බැංකුව විසින් මේ දර්ශක දෙස සැලකිල්ලෙන් බලමින්, ආර්ථික වර්ධනය තරමක් අඩාල වන අයුරින් පොලී අනුපාතික ඉහළ දමා තිබෙනවා. ඒ තීරණය දැනුම් දීමෙන් පසුව ඩවු-ජෝන්ස් කොටස් වෙළඳපොල දර්ශකය ඊයේ දිනය ඇතුළත ඒකක 352කින් (1.5%කින්) පහළ ගියා.
ආර්ථික වර්ධනය අඩාල කරමින් ෆෙඩරල් සංචිත බැංකුව විසින් පොලී අනුපාතික ඉහළ දැමීම පිළිබඳව ජනාධිපති ට්රම්ප් වැඩි කැමැත්තක් දක්වන්නේ නැහැ. පොලී අනුපාතික ඉහළ යාම ගැන රජයකට අසතුටු වෙන්න හේතු දෙකක් තිබෙනවා. එක පැත්තකින් එය රජයේ මූල්යකරන පිරිවැය ඉහළ දැමීමට හේතු වෙනවා. අනික් පැත්තෙන් ආර්ථික වර්ධනය අඩාල වීම රජයේ බදු ආදායම් සීමා කරනවා. මේ හේතු දෙකෙන්ම රජයක අයවැය හිඟය තුලනය කිරීම අසීරු කරනවා. එහෙත්, මහ බැංකුවක මූලික ඉලක්කය මුදලේ අගය ස්ථාවරව පවත්වා ගැනීම නිසා ඇතැම් තත්ත්වයන් යටතේදී ආර්ථික වර්ධනය අඩාල වෙන්නට ඉඩ හරිමින් පොලී අනුපාතික ඉහළ දමන්න සිදුවෙනවා. රටක මහ බැංකුව රජයෙන් ස්වාධීන නොවේනම් එය කිරීම අපහසුයි.
ඇමරිකාවේ ෆෙඩරල් සංචිත බැංකුව යනුවෙන් පහසුව තකා මා ඉහත සඳහන් කළත් නිවැරදි වචනය ෆෙඩරල් සංචිත බැංකු පද්ධතිය යන්නයි. එයට හේතුව වෙනත් රටවල මහ බැංකු මෙන් ඇමරිකාවේ "මහ බැංකුව" තනි ආයතනයක් නොවීමයි. එය ආයතනික පද්ධතියක්.
ෆෙඩරල් සංචිත පණතින් සංචිත බැංකු කටයුතු හා අදාළව ඇමරිකාව කලාප 12කට වෙන් කර තිබෙනවා. මේ එක් කලාපයක් ෆෙඩරල් සංචිත දිස්ත්රික්කයක් ලෙස හැඳින්වෙන අතර එය එම කලාපය තුළ ෆෙඩරල් සංචිත බැංකුව පිහිටි නගරය අනුවත්, දිස්ත්රික්කය හඳුනා ගැනෙන කිසියම් අංකයකිනුත් හැඳින්වෙනවා. උදාහරණ විදිහට නිවුයෝර්ක් ෆෙඩරල් සංචිත බැංකුව විසින් දෙවන ෆෙඩරල් සංචිත දිස්ත්රික්කයේ කටයුතු නියාමනය කරන අතර සැන් ෆ්රැන්සිස්කෝ ෆෙඩරල් සංචිත බැංකුව විසින් දොළොස්වන ෆෙඩරල් සංචිත දිස්ත්රික්කයේ කටයුතු නියාමනය කරනවා. දොළොස්වන දිස්ත්රික්කයට කැලිෆෝර්නියා, නෙවාඩා, යූටා, වොෂින්ටන්, ඔරෙගන්, අයිඩහෝ, ඇලස්කා, හවායි හා ඇරිසෝනා යන ප්රාන්ත නවයත් ගුවාම්, ඇමරිකන් සමෝවා හා උතුරු මරියානා දූපත් යන ප්රදේශත් අයත් වෙනවා. දෙවන දිස්ත්රික්කයට නිවුයෝර්ක් ප්රාන්තය, නිවුජර්සි ප්රාන්තයේ උතුරු කොටස, කනෙක්ටිකට් ප්රාන්තයේ බටහිර කොටසක් හා පෝර්ටරිකෝ හා ඇමරිකන් වර්ජින් දූපත් අයත් වෙනවා. මේ ෆෙඩරල් සංචිත බැංකු සියල්ලේ කටයුතු අධීක්ෂණය කරන ෆෙඩරල් අධිපති මණ්ඩලය වොෂින්ටන් ඩීසීහි පිහිටා තිබෙනවා.
එක් එක් ෆෙඩරල් සංචිත බැංකුවේ "අයිතිය" තිබෙන්නේ අදාළ දිස්ත්රික්කයේ බැංකු වලටයි. මේ එක් එක් බැංකුවක අධ්යක්ෂ මණ්ඩලයේ සාමාජිකයින් 9 දෙනෙකුගෙන් 6 දෙනෙක්ම පත්කරගන්නේ එම බැංකු විසිනුයි. ඉතිරි තිදෙනාව ෆෙඩරල් අධිපති මණ්ඩලය විසින් පත් කරනවා. බැංකු විසින් පත් කර ගන්නා අධ්යක්ෂවරුන් හය දෙනාගෙන් තිදෙනෙක් වෘත්තීය බැංකුකරුවන් විය යුතු අතර ඉතිරි තිදෙනා කෘෂිකාර්මික, කර්මාන්ත, පාරිභෝගික හා කම්කරු ක්ෂේත්ර වල කැපී පෙනෙන නායකයින් අතරින් තෝරා පත් කර ගත යුතුයි. ෆෙඩරල් අධිපති මණ්ඩලය විසින් පත් කර කරන නියෝජිතයින් තිදෙනා වාණිජ බැංකුවක නිලධාරීන්, කොටස් හිමිකරුවන් හෝ සේවකයින් නොවිය යුතුයි. එක් එක් ෆෙඩරල් සංචිත බැංකුවේ සභාපතිවරයාව තෝරා ගැනෙන්නේ මේ අධ්යක්ෂවරුන් අතරින් ඔවුන්ගේ ඡන්දයෙනුයි. එහිදී, බැංකුකරුවන්ට ෆෙඩරල් අධිපති මණ්ඩලයට වඩා වැඩි බලයක් තිබෙන බව පැහැදිලි කරුණක්.
ෆෙඩරල් අධිපති මණ්ඩලය සාමාජිකයින් හත් දෙනෙකුගෙන් සමන්විතයි. ඔවුන්ව ඇමරිකාවේ ජනාධිපති විසින් පත් කරනු ලැබ සෙනෙට් සභාව විසින් අනුමත කළ යුතු වෙනවා. මේ අයුරින් පත් කරන සාමාජිකයෙකුගේ ධුර කාලය වසර 14ක්. කෙසේ වුවත්, ජනාධිපතිවරයෙකුට සාමාජිකයින් හත් දෙනාම එක වර පත් කළ නොහැකියි. ඒ සඳහා ධුරයක් පුරප්පාඩු විය යුතුයි. මේ ධුර හතෙන් එක් ධුරයක් වසර දෙකකට වරක් බැගින් පුරප්පාඩු වෙනවා. එවිට, ජනාධිපතිවරයාට සෙනෙට් සභාවේ අනුමැතියට යටත්ව තමන් කැමති අයෙකු එම ධුරයට පත් කළ හැකියි. එහෙත්, එසේ පත් කිරීමෙන් අනතුරුව වසර 14ක කාලයක් යන තුරු ඔහුව හෝ ඇයව එම තනතුරෙන් ඉවත් කළ නොහැකියි.
ෆෙඩරල් අධිපති මණ්ඩලයේ සාමාජිකයෙකුගේ ධුර කාලය වසර 14ක් වුවත්, ඇමරිකන් ජනාධිපතිවරයෙකුගේ ධුරකාලය වසර හතරක් පමණයි. ඒ වගේම, එකම පුද්ගලයෙකුට ඇමරිකන් ජනාධිපති තනතුර දැරිය හැක්කේ උපරිම වශයෙන් වසර අටක කාලයක් පමණයි. ඒ නිසා, එක් ජනාධිපතිවරයෙකුට වෙනස් කළ හැක්කේ ෆෙඩරල් අධිපති මණ්ඩලයේ සාමාජිකයින් හත් දෙනෙකුගෙන් හතර දෙනෙක් පමණයි. එය කළ හැක්කේද දෙවන වරට පත් වුවහොත් එම දෙවන ධුර කාලය අවසන් වෙන්න කිට්ටුවයි.
ඇමරිකාවේ ප්රතිපත්ති පොලී අනුපාතික ඇතුළු මුදල් ප්රතිපත්ති තීරණ ගන්නේ ෆෙඩරල් විවට වෙළඳපොළ කමිටුව විසිනුයි. එයත් ෆෙඩරල් සංචිත පද්ධතියට අයත් ආයතනික ව්යුහයේ කොටසක්. එහි සාමාජිකයින් දොළොස් දෙනෙකු සිටිනවා. එයින් බහුතරය එනම් හත් දෙනෙකු ෆෙඩරල් අධිපති මණ්ඩලයේ සාමාජිකයින්. ඉතිරි පස් දෙනා තෝරා ගැනෙන්නේ ෆෙඩරල් සංචිත බැංකු සභාපතිවරුන් අතරෙනුයි. මේ ආකාරයේ සංකීර්ණ ආයතනික ව්යුහයක් තිබෙන නිසා ඇමරිකන් රජයට හෝ ජනාධිපතිවරයාට ඇමරිකාවේ මුදල් ප්රතිපත්ති තීරණ වලට සෘජු බලපෑමක් කළ නොහැකියි.
ලංකාවේ බැඳුම්කර වංචාව ගැන සොයා බැලීමට පත් කළ ජනාධිපති කොමිසමේ වාර්තාව අනුව 2015 පෙබරවාරි 27 දින පැවති බැඳුම්කර වෙන්දේසියේදී සිදුවී තිබෙන අක්රමිකතාව හේතුවෙන් රජයට රුපියල් මිලියන 689ක පමණ පාඩුවක් සිදු වී තිබෙනවා. මහබැංකු අධිපතිවරයා විසින් ඉහත අක්රමිකතාවය සිදු කරද්දී, අදාළ කටයුත්ත නිසා රජයට සිදුවිය හැකි හානිය ගැන අවබෝධයක් තිබිය යුතු, පළපුරුදු නියෝජ්ය අධ්යක්ෂවරුන් දෙදෙනා නිහඬව සිටීම ගැන කමිටුව විමතිය පළකර තිබෙනවා. ලංකාවේ පවතින ආයතනික සංස්කෘතිය හා ආයතනික රාමුව ඇතුළේ මේ අයුරින් දෙවැන්නන් විසින් ලොක්කන් විසින් කියන දේ කටවහගෙන අනුමත කිරීම පිළිබඳව මටනම් විමතියක් නැහැ. රාජ්ය ආයතන වගේම ලංකාවේ ව්යවස්ථාදායකය හා දේශපාලන පක්ෂ ක්රියාත්මක වෙන්නෙත් ඔය විදිහටමයි. ලංකාවේ ප්රජාතන්ත්රවාදයේ වර්තමාන ස්වරූපයත් එයයි. මේ තත්ත්වය වෙනස් වෙන්න තව කලක් යයි.
ජනාධිපති කොමිසමේ පරීක්ෂාවට භාජනය වූ කාලය තුළ පර්පෙචුවල් ට්රෙෂරීස් සමාගම විසින් ලබා ඇති ලාභ ඉහත ඇස්තමේන්තුවේ තිබෙන රජයට වූ අලාභයට වඩා ගොඩක් වැඩියි. ඒ ලාභය රුපියල් බිලියන එකොළහක් පමණ වෙනවා. එයින් වැඩි කොටසක් උපයා තිබෙන්නේ රාජ්ය ආයතන හා සිදුකළ ගණුදෙනු හරහායි. කෙසේවුවත්, මෙහිදී සිදුවී තිබෙන්නේ එම රාජ්ය ආයතන වලට පාඩුවක් වීම නොවෙයි. ලැබිය හැකිව තිබුණු ලාබයක් අහිමි වීමයි.
රාජ්ය ආයතනයකට වෙළඳපොළේ වැඩි මිලකට විකිණිය හැකි දෙයක් අඩු මිලකට විකිණීමට සිදුවන විට ලැබිය හැකි ලාබ නොලැබී යනවා. ඒ ලාබ වෙනත් අයෙකු විසින් ලබා ගන්නවා. මෙහිදී සිදු වී තිබෙන්නේත් එයයි. අදාළ රාජ්ය ආයතන වලට රජයට වැඩි පොලියකට මුදල් ලබා දී ලබාගත හැකිව තිබුණු ලාබය කිසියම් හේතුවක් නිසා අහිමි වී තිබෙනවා. මේ "කිසියම් හේතුව" කුමක්ද?
මහ බැංකුව විසින් හෝ මහා භාණ්ඩාගාරය (මුදල් අමාත්යාංශය) විසින් රාජ්ය බැංකු වලට හා සේවක අර්ථසාධක අරමුදලට පොලී අනුපාතික පහළින් තබා ගන්නා මෙන් බලපෑම් කරන බව මේ ක්ෂේත්රයේ ඉන්න කවුරුත් දන්නා දෙයක්. මෙය අද ඊයේ සිට සිදුවන දෙයක් නෙමෙයි. සදාචාරාත්මක හේතු මත, මා පෞද්ගලිකව දන්නා, එහෙත් ප්රසිද්ධ තොරතුරු නොවන දේ ගැන කතා කරන්නට මා එතරම් කැමති නැහැ. දැන් මා මේ ගැන සෘජුව කතා කරන්න නොපැකිලෙන්නේ ජනාධිපති කොමිසම විසින් ප්රසිද්ධ කර තිබෙන දුරකථන සංවාද වලින් මේ කරුණ සනාථ වී අවසන් නිසයි.
රජය ණය ගන්නවනම් එහි මිල ගෙවන්නට රජයට සිදු වෙනවා. තමන්ට බලපෑම් කළ හැකි ආයතන වලින් "කුණු කොල්ලයට" ණය ගත්තත්, පෞද්ගලික ආයතන වලින් එසේ කුණු කොල්ලයට ණය ගන්න බැහැ. ඔවුන් නියම මිල අය කරනවා. මෙහි ප්රතිඵලය වන්නේ රාජ්ය බැංකු හා සේවක අර්ථසාධක අරමුදල වැනි ආයතන වල ලාබ අඩු වීමයි. උදාහරණයක් විදිහට කිසියම් ප්රාථමික වෙළෙන්දෙක් 12%ක පොලී අනුපාතිකයකට රජයට ණය දෙනවා. එය රජය විසින් ගෙවිය යුතු "නියම" මිලයි. නමුත්, රාජ්ය බැංකුවකට රජයෙන් ඒ මිල අය කර ගැනීම වලක්වා තිබෙනවා. නියම මිලට වඩා අඩුවෙන්, 9%ක පොලී අනුපාතිකයකට රජයට ණය දෙන්නට එම රාජ්ය බැංකුවට සිදුවෙනවා. අදාල රාජ්ය බැංකුවට රජයට සෘජුව ණය ලබා දී ලබා ගත හැක්කේ 9%ක පොලී අනුපාතිකයක් පමණක් නිසා ඔවුන් කරන්නේ ප්රාථමික වෙළෙන්දෙකුට 9.5%කට ණය දෙන එකයි. එසේ කිරීම රාජ්ය බැංකුවට වාසියි.
ඉහත අවස්ථාවේදී රාජ්ය බැංකුවට රජයට 12%කට ණය දීමේ හැකියාව වලක්වා තිබෙන්නේ ප්රසිද්ධියේ නෙමෙයි. එය කරන්නේ අදාළ නිලධාරියෙකුට කරන වාචික බලපෑමක් හරහායි. මේ බව දැනගන්නා ප්රාථමික වෙළෙන්දෙකු විසින් (තාක්ෂණිකව වඩා සංකීර්ණ අයුරකින් වුවත්) කරන්නේ 9.5% බැගින් රාජ්ය බැංකුවකින් ණය ලබාගෙන අනික් පැත්තට 12% පොලියට රජයට ණය ලබා දීමයි. එසේ කිරීම රාජ්ය බැංකුවටත් ලාබයි. රජයට 9% බැගින් ණය දීම රාජ්ය බැංකුවට ඊට වඩා පාඩුයි. මෙතැනදී රාජ්ය බැංකුවට ලබාගත හැකිව තිබුණු ලාබය නැති කර තිබෙන්නේ අර ප්රාථමික වෙළෙන්දා නෙමෙයි. ඔවුන්ට 12% බැගින් රජයට ණය ලබා දීමට තිබුණු අවස්ථාව අහිමි කළ මහ බැංකුවේ හෝ මහා භාණ්ඩාගාරයේ නිලධාරියා විසිනුයි.
ඉහත අවස්ථාවේදී රාජ්ය ආයතනයකට පොලී අනුපාතික පහළින් තබා ගන්නා සේ "නියෝග කරන" මහ බැංකුවේ හෝ මහා භාණ්ඩාගාරයේ නිලධාරියා එසේ කරන්නේ ඇයි? බොහෝ විට ඔහු හෝ ඇය එසේ කරන්නේ පෞද්ගලික වාසියක් වෙනුවෙන් නෙමෙයි. මෙහි අරමුණ රජයේ පොලී වියදම් පහළින් තියා ගැනීමයි. මහා භාණ්ඩාගාරයේ වගේම රාජ්ය ණය කළමනාකරණය කරන මහ බැංකුවේ රාජ්ය ණය දෙපාර්තමේන්තුවේ නිලධාරීන් විසිනුත් රජයේ පොලී වියදම් හැකිතාක් අවම කරගැනීමට උත්සාහ කිරීම කළ යුතු දෙයක්. නමුත්, ගැටළුව තිබෙන්නේ මෙය කරන්නේ වෙනත් රාජ්ය ආයතනයක වියදමින් වීමයි. එහි බරපැන වැටෙන්නේ සේවක අර්ථසාධක මුදලේ අරමුදල් හිමිකරුවන් හා රාජ්ය බැංකු වල තැන්පතුකරුවන් වන සාමාන්ය මහජනතාවටමයි.
සෘජු නිකුතු කියා කරන්නෙත් රාජ්ය ආයතන මත මුදල් අමාත්යංශයට හා මහ බැංකුවට ඇති අධිකාරී බලය උපයෝගී කරගනිමින් "බලහත්කාරයෙන්" අඩු පොලියට ණය ගැනීමයි. මෙය රජයට ලාබදායක බවට කෝප් කමිටු සාමාජිකයින් හා ජනාධිපති කොමිෂන් සාමාජිකයින්ට පෙනී යාමේ වැරැද්දක් නැතත් ඒ ලාබය රජයට ලැබෙන්නේ සේවක අර්ථසාධක අරමුදල් සාමාජිකයින්ගේ හා රාජ්ය බැංකු වල තැන්පතුකරුවන්ගේ වියදමින් කියන එක ගැන ඔවුන් අවබෝධ කරගෙන තිබෙන බවක් පෙනෙන්නේ නැහැ.
මෙහි තිබෙන්නේ පිළිසිඳියා ගැටුමක්. ලංකාවේ මහ බැංකුව විසින් මුදල් ප්රතිපත්ති ක්රියාත්මක කිරීමට අමතරව රාජ්ය ණය කළමනාකරණය කිරීමත්, සේවක අර්ථසාධක අරමුදල කළමනාකරණය කිරීමත් කරනවා. රාජ්ය ණය කළමනාකරණයේ ඉලක්කය වන්නේ හැකි හැමවිටම පොලී අනුපාතික පහළින් තබා ගැනීමයි. සේවක අර්ථසාධක අරමුදලේ ඉලක්කය වන්නේ අරමුදල් වෙනුවෙන් හැකි තරම් ඉහළ පොලී අනුපාතිකයක් ලබා ගැනීමයි. මුදල් ප්රතිපත්ති ඉලක්කය පවතින සාර්ව ආර්ථික තත්ත්වය අනුව ඔය දෙකෙන් කොයි එක හෝ වෙන්න පුළුවන්. මහබැංකුවේ කාර්යභාරය විය යුත්තේ සාර්ව ආර්ථික තත්ත්වයන් වෙනස් වන ආකාරය නිරීක්ෂනය කරමින් පොලී අනුපාතික අවශ්ය පරිදි අඩු හෝ වැඩි කිරීමයි. දෙකෙන් එකක් මිස දෙකම නෙමෙයි.
මේ කටයුතු ස්වාධීනව කිරීම සඳහා මහ බැංකුවේ වෙන වෙනම දෙපාර්තමේන්තු තිබෙන බව ඇත්තක් වුවත් ඒ දෙපාර්තමේන්තු සියල්ලම තියෙන්නේ මුදල් මණ්ඩලයේ පාලනයට යටත්වයි. මහබැංකු අධිපති පත්වීම දේශපාලනික පත්වීමක්ව තිබීමට, අමතරව මුදල් අමාත්යාංශයේ ලේකම් නිල බලයෙන්ම මුදල් මණ්ඩලයේ සාමාජිකයෙකු වීම ප්රශ්නය තවත් උග්ර කරනවා. පර්පෙචුවල් ට්රෙෂරීස් සමාගම ලාබ ලබා තිබෙන්නේ ආචාර ධාර්මික සීමාවන් ඉක්මවමින් බව පැහැදිලි කරුණක්. නමුත්, මෙහි විස්තර කර තිබෙන තත්ත්වයන් නොසලකා හරිමින් ඒ ආචාර ධාර්මික වැරදි දිහා වියුක්ත ලෙස බැලීම නිවැරදි නැහැ.
ලිවුවේ ඉකොනොමැට්ටා Economatta
මහ බැංකු ස්වාධීනත්වය
ඊයේ දිනයේ ඇමරිකාවේ ෆෙඩරල් සංචිත බැංකුව විසින් නැවත වරක් ඉලක්ක පොලී අනුපාතික ඉහළ දැම්මා. මේ අනුව, මේ වන විට ඉලක්ක පොලී අනුපාතික පරාසය 2.25-2.5 ලෙස පවතිනවා. මේ, මේ වසර තුළ මෙලෙස පොලී අනුපාතික ඉහළ දමනු ලැබූ සිවුවන වතාවයි.
පසුගිය නොවැම්බර් මාසයේදීත් ඇමරිකාවේ සේවා වියුක්ති අනුපාතිකය 3.7% මට්ටමේ පැවතුණා. එය එක දිගටම මාස තුනක්ම තිබෙන්නේ එම මට්ටමේ. එය දිගුකාලීනව පැවතිය යුතු සාමාන්ය මට්ටමට වඩා අඩු මට්ටමක්. ඒ අතර නොවැම්බර් මාසයේ ඇමරිකාවේ උද්ධමනය 2.2% මට්ටමේ පැවතුනා. මෙය සුළු වශයෙන් වුවත් ෆෙඩරල් සංචිත බැංකුවේ ඉලක්ක උද්ධමන මට්ටම වන 2%ට වඩා වැඩියි.
මේ දර්ශක දෙකෙන්ම පෙන්වන්නේ ඇමරිකාවේ පවතින ආර්ථික ක්රියාකාරීත්වය නියම මට්ටමට වඩා තවමත් වැඩි බවයි. ෆෙඩරල් සංචිත බැංකුව විසින් මේ දර්ශක දෙස සැලකිල්ලෙන් බලමින්, ආර්ථික වර්ධනය තරමක් අඩාල වන අයුරින් පොලී අනුපාතික ඉහළ දමා තිබෙනවා. ඒ තීරණය දැනුම් දීමෙන් පසුව ඩවු-ජෝන්ස් කොටස් වෙළඳපොල දර්ශකය ඊයේ දිනය ඇතුළත ඒකක 352කින් (1.5%කින්) පහළ ගියා.
ආර්ථික වර්ධනය අඩාල කරමින් ෆෙඩරල් සංචිත බැංකුව විසින් පොලී අනුපාතික ඉහළ දැමීම පිළිබඳව ජනාධිපති ට්රම්ප් වැඩි කැමැත්තක් දක්වන්නේ නැහැ. පොලී අනුපාතික ඉහළ යාම ගැන රජයකට අසතුටු වෙන්න හේතු දෙකක් තිබෙනවා. එක පැත්තකින් එය රජයේ මූල්යකරන පිරිවැය ඉහළ දැමීමට හේතු වෙනවා. අනික් පැත්තෙන් ආර්ථික වර්ධනය අඩාල වීම රජයේ බදු ආදායම් සීමා කරනවා. මේ හේතු දෙකෙන්ම රජයක අයවැය හිඟය තුලනය කිරීම අසීරු කරනවා. එහෙත්, මහ බැංකුවක මූලික ඉලක්කය මුදලේ අගය ස්ථාවරව පවත්වා ගැනීම නිසා ඇතැම් තත්ත්වයන් යටතේදී ආර්ථික වර්ධනය අඩාල වෙන්නට ඉඩ හරිමින් පොලී අනුපාතික ඉහළ දමන්න සිදුවෙනවා. රටක මහ බැංකුව රජයෙන් ස්වාධීන නොවේනම් එය කිරීම අපහසුයි.
ඇමරිකාවේ ෆෙඩරල් සංචිත බැංකුව යනුවෙන් පහසුව තකා මා ඉහත සඳහන් කළත් නිවැරදි වචනය ෆෙඩරල් සංචිත බැංකු පද්ධතිය යන්නයි. එයට හේතුව වෙනත් රටවල මහ බැංකු මෙන් ඇමරිකාවේ "මහ බැංකුව" තනි ආයතනයක් නොවීමයි. එය ආයතනික පද්ධතියක්.
ෆෙඩරල් සංචිත පණතින් සංචිත බැංකු කටයුතු හා අදාළව ඇමරිකාව කලාප 12කට වෙන් කර තිබෙනවා. මේ එක් කලාපයක් ෆෙඩරල් සංචිත දිස්ත්රික්කයක් ලෙස හැඳින්වෙන අතර එය එම කලාපය තුළ ෆෙඩරල් සංචිත බැංකුව පිහිටි නගරය අනුවත්, දිස්ත්රික්කය හඳුනා ගැනෙන කිසියම් අංකයකිනුත් හැඳින්වෙනවා. උදාහරණ විදිහට නිවුයෝර්ක් ෆෙඩරල් සංචිත බැංකුව විසින් දෙවන ෆෙඩරල් සංචිත දිස්ත්රික්කයේ කටයුතු නියාමනය කරන අතර සැන් ෆ්රැන්සිස්කෝ ෆෙඩරල් සංචිත බැංකුව විසින් දොළොස්වන ෆෙඩරල් සංචිත දිස්ත්රික්කයේ කටයුතු නියාමනය කරනවා. දොළොස්වන දිස්ත්රික්කයට කැලිෆෝර්නියා, නෙවාඩා, යූටා, වොෂින්ටන්, ඔරෙගන්, අයිඩහෝ, ඇලස්කා, හවායි හා ඇරිසෝනා යන ප්රාන්ත නවයත් ගුවාම්, ඇමරිකන් සමෝවා හා උතුරු මරියානා දූපත් යන ප්රදේශත් අයත් වෙනවා. දෙවන දිස්ත්රික්කයට නිවුයෝර්ක් ප්රාන්තය, නිවුජර්සි ප්රාන්තයේ උතුරු කොටස, කනෙක්ටිකට් ප්රාන්තයේ බටහිර කොටසක් හා පෝර්ටරිකෝ හා ඇමරිකන් වර්ජින් දූපත් අයත් වෙනවා. මේ ෆෙඩරල් සංචිත බැංකු සියල්ලේ කටයුතු අධීක්ෂණය කරන ෆෙඩරල් අධිපති මණ්ඩලය වොෂින්ටන් ඩීසීහි පිහිටා තිබෙනවා.
එක් එක් ෆෙඩරල් සංචිත බැංකුවේ "අයිතිය" තිබෙන්නේ අදාළ දිස්ත්රික්කයේ බැංකු වලටයි. මේ එක් එක් බැංකුවක අධ්යක්ෂ මණ්ඩලයේ සාමාජිකයින් 9 දෙනෙකුගෙන් 6 දෙනෙක්ම පත්කරගන්නේ එම බැංකු විසිනුයි. ඉතිරි තිදෙනාව ෆෙඩරල් අධිපති මණ්ඩලය විසින් පත් කරනවා. බැංකු විසින් පත් කර ගන්නා අධ්යක්ෂවරුන් හය දෙනාගෙන් තිදෙනෙක් වෘත්තීය බැංකුකරුවන් විය යුතු අතර ඉතිරි තිදෙනා කෘෂිකාර්මික, කර්මාන්ත, පාරිභෝගික හා කම්කරු ක්ෂේත්ර වල කැපී පෙනෙන නායකයින් අතරින් තෝරා පත් කර ගත යුතුයි. ෆෙඩරල් අධිපති මණ්ඩලය විසින් පත් කර කරන නියෝජිතයින් තිදෙනා වාණිජ බැංකුවක නිලධාරීන්, කොටස් හිමිකරුවන් හෝ සේවකයින් නොවිය යුතුයි. එක් එක් ෆෙඩරල් සංචිත බැංකුවේ සභාපතිවරයාව තෝරා ගැනෙන්නේ මේ අධ්යක්ෂවරුන් අතරින් ඔවුන්ගේ ඡන්දයෙනුයි. එහිදී, බැංකුකරුවන්ට ෆෙඩරල් අධිපති මණ්ඩලයට වඩා වැඩි බලයක් තිබෙන බව පැහැදිලි කරුණක්.
ෆෙඩරල් අධිපති මණ්ඩලය සාමාජිකයින් හත් දෙනෙකුගෙන් සමන්විතයි. ඔවුන්ව ඇමරිකාවේ ජනාධිපති විසින් පත් කරනු ලැබ සෙනෙට් සභාව විසින් අනුමත කළ යුතු වෙනවා. මේ අයුරින් පත් කරන සාමාජිකයෙකුගේ ධුර කාලය වසර 14ක්. කෙසේ වුවත්, ජනාධිපතිවරයෙකුට සාමාජිකයින් හත් දෙනාම එක වර පත් කළ නොහැකියි. ඒ සඳහා ධුරයක් පුරප්පාඩු විය යුතුයි. මේ ධුර හතෙන් එක් ධුරයක් වසර දෙකකට වරක් බැගින් පුරප්පාඩු වෙනවා. එවිට, ජනාධිපතිවරයාට සෙනෙට් සභාවේ අනුමැතියට යටත්ව තමන් කැමති අයෙකු එම ධුරයට පත් කළ හැකියි. එහෙත්, එසේ පත් කිරීමෙන් අනතුරුව වසර 14ක කාලයක් යන තුරු ඔහුව හෝ ඇයව එම තනතුරෙන් ඉවත් කළ නොහැකියි.
ෆෙඩරල් අධිපති මණ්ඩලයේ සාමාජිකයෙකුගේ ධුර කාලය වසර 14ක් වුවත්, ඇමරිකන් ජනාධිපතිවරයෙකුගේ ධුරකාලය වසර හතරක් පමණයි. ඒ වගේම, එකම පුද්ගලයෙකුට ඇමරිකන් ජනාධිපති තනතුර දැරිය හැක්කේ උපරිම වශයෙන් වසර අටක කාලයක් පමණයි. ඒ නිසා, එක් ජනාධිපතිවරයෙකුට වෙනස් කළ හැක්කේ ෆෙඩරල් අධිපති මණ්ඩලයේ සාමාජිකයින් හත් දෙනෙකුගෙන් හතර දෙනෙක් පමණයි. එය කළ හැක්කේද දෙවන වරට පත් වුවහොත් එම දෙවන ධුර කාලය අවසන් වෙන්න කිට්ටුවයි.
ඇමරිකාවේ ප්රතිපත්ති පොලී අනුපාතික ඇතුළු මුදල් ප්රතිපත්ති තීරණ ගන්නේ ෆෙඩරල් විවට වෙළඳපොළ කමිටුව විසිනුයි. එයත් ෆෙඩරල් සංචිත පද්ධතියට අයත් ආයතනික ව්යුහයේ කොටසක්. එහි සාමාජිකයින් දොළොස් දෙනෙකු සිටිනවා. එයින් බහුතරය එනම් හත් දෙනෙකු ෆෙඩරල් අධිපති මණ්ඩලයේ සාමාජිකයින්. ඉතිරි පස් දෙනා තෝරා ගැනෙන්නේ ෆෙඩරල් සංචිත බැංකු සභාපතිවරුන් අතරෙනුයි. මේ ආකාරයේ සංකීර්ණ ආයතනික ව්යුහයක් තිබෙන නිසා ඇමරිකන් රජයට හෝ ජනාධිපතිවරයාට ඇමරිකාවේ මුදල් ප්රතිපත්ති තීරණ වලට සෘජු බලපෑමක් කළ නොහැකියි.
ලංකාවේ බැඳුම්කර වංචාව ගැන සොයා බැලීමට පත් කළ ජනාධිපති කොමිසමේ වාර්තාව අනුව 2015 පෙබරවාරි 27 දින පැවති බැඳුම්කර වෙන්දේසියේදී සිදුවී තිබෙන අක්රමිකතාව හේතුවෙන් රජයට රුපියල් මිලියන 689ක පමණ පාඩුවක් සිදු වී තිබෙනවා. මහබැංකු අධිපතිවරයා විසින් ඉහත අක්රමිකතාවය සිදු කරද්දී, අදාළ කටයුත්ත නිසා රජයට සිදුවිය හැකි හානිය ගැන අවබෝධයක් තිබිය යුතු, පළපුරුදු නියෝජ්ය අධ්යක්ෂවරුන් දෙදෙනා නිහඬව සිටීම ගැන කමිටුව විමතිය පළකර තිබෙනවා. ලංකාවේ පවතින ආයතනික සංස්කෘතිය හා ආයතනික රාමුව ඇතුළේ මේ අයුරින් දෙවැන්නන් විසින් ලොක්කන් විසින් කියන දේ කටවහගෙන අනුමත කිරීම පිළිබඳව මටනම් විමතියක් නැහැ. රාජ්ය ආයතන වගේම ලංකාවේ ව්යවස්ථාදායකය හා දේශපාලන පක්ෂ ක්රියාත්මක වෙන්නෙත් ඔය විදිහටමයි. ලංකාවේ ප්රජාතන්ත්රවාදයේ වර්තමාන ස්වරූපයත් එයයි. මේ තත්ත්වය වෙනස් වෙන්න තව කලක් යයි.
ජනාධිපති කොමිසමේ පරීක්ෂාවට භාජනය වූ කාලය තුළ පර්පෙචුවල් ට්රෙෂරීස් සමාගම විසින් ලබා ඇති ලාභ ඉහත ඇස්තමේන්තුවේ තිබෙන රජයට වූ අලාභයට වඩා ගොඩක් වැඩියි. ඒ ලාභය රුපියල් බිලියන එකොළහක් පමණ වෙනවා. එයින් වැඩි කොටසක් උපයා තිබෙන්නේ රාජ්ය ආයතන හා සිදුකළ ගණුදෙනු හරහායි. කෙසේවුවත්, මෙහිදී සිදුවී තිබෙන්නේ එම රාජ්ය ආයතන වලට පාඩුවක් වීම නොවෙයි. ලැබිය හැකිව තිබුණු ලාබයක් අහිමි වීමයි.
රාජ්ය ආයතනයකට වෙළඳපොළේ වැඩි මිලකට විකිණිය හැකි දෙයක් අඩු මිලකට විකිණීමට සිදුවන විට ලැබිය හැකි ලාබ නොලැබී යනවා. ඒ ලාබ වෙනත් අයෙකු විසින් ලබා ගන්නවා. මෙහිදී සිදු වී තිබෙන්නේත් එයයි. අදාළ රාජ්ය ආයතන වලට රජයට වැඩි පොලියකට මුදල් ලබා දී ලබාගත හැකිව තිබුණු ලාබය කිසියම් හේතුවක් නිසා අහිමි වී තිබෙනවා. මේ "කිසියම් හේතුව" කුමක්ද?
මහ බැංකුව විසින් හෝ මහා භාණ්ඩාගාරය (මුදල් අමාත්යාංශය) විසින් රාජ්ය බැංකු වලට හා සේවක අර්ථසාධක අරමුදලට පොලී අනුපාතික පහළින් තබා ගන්නා මෙන් බලපෑම් කරන බව මේ ක්ෂේත්රයේ ඉන්න කවුරුත් දන්නා දෙයක්. මෙය අද ඊයේ සිට සිදුවන දෙයක් නෙමෙයි. සදාචාරාත්මක හේතු මත, මා පෞද්ගලිකව දන්නා, එහෙත් ප්රසිද්ධ තොරතුරු නොවන දේ ගැන කතා කරන්නට මා එතරම් කැමති නැහැ. දැන් මා මේ ගැන සෘජුව කතා කරන්න නොපැකිලෙන්නේ ජනාධිපති කොමිසම විසින් ප්රසිද්ධ කර තිබෙන දුරකථන සංවාද වලින් මේ කරුණ සනාථ වී අවසන් නිසයි.
රජය ණය ගන්නවනම් එහි මිල ගෙවන්නට රජයට සිදු වෙනවා. තමන්ට බලපෑම් කළ හැකි ආයතන වලින් "කුණු කොල්ලයට" ණය ගත්තත්, පෞද්ගලික ආයතන වලින් එසේ කුණු කොල්ලයට ණය ගන්න බැහැ. ඔවුන් නියම මිල අය කරනවා. මෙහි ප්රතිඵලය වන්නේ රාජ්ය බැංකු හා සේවක අර්ථසාධක අරමුදල වැනි ආයතන වල ලාබ අඩු වීමයි. උදාහරණයක් විදිහට කිසියම් ප්රාථමික වෙළෙන්දෙක් 12%ක පොලී අනුපාතිකයකට රජයට ණය දෙනවා. එය රජය විසින් ගෙවිය යුතු "නියම" මිලයි. නමුත්, රාජ්ය බැංකුවකට රජයෙන් ඒ මිල අය කර ගැනීම වලක්වා තිබෙනවා. නියම මිලට වඩා අඩුවෙන්, 9%ක පොලී අනුපාතිකයකට රජයට ණය දෙන්නට එම රාජ්ය බැංකුවට සිදුවෙනවා. අදාල රාජ්ය බැංකුවට රජයට සෘජුව ණය ලබා දී ලබා ගත හැක්කේ 9%ක පොලී අනුපාතිකයක් පමණක් නිසා ඔවුන් කරන්නේ ප්රාථමික වෙළෙන්දෙකුට 9.5%කට ණය දෙන එකයි. එසේ කිරීම රාජ්ය බැංකුවට වාසියි.
ඉහත අවස්ථාවේදී රාජ්ය බැංකුවට රජයට 12%කට ණය දීමේ හැකියාව වලක්වා තිබෙන්නේ ප්රසිද්ධියේ නෙමෙයි. එය කරන්නේ අදාළ නිලධාරියෙකුට කරන වාචික බලපෑමක් හරහායි. මේ බව දැනගන්නා ප්රාථමික වෙළෙන්දෙකු විසින් (තාක්ෂණිකව වඩා සංකීර්ණ අයුරකින් වුවත්) කරන්නේ 9.5% බැගින් රාජ්ය බැංකුවකින් ණය ලබාගෙන අනික් පැත්තට 12% පොලියට රජයට ණය ලබා දීමයි. එසේ කිරීම රාජ්ය බැංකුවටත් ලාබයි. රජයට 9% බැගින් ණය දීම රාජ්ය බැංකුවට ඊට වඩා පාඩුයි. මෙතැනදී රාජ්ය බැංකුවට ලබාගත හැකිව තිබුණු ලාබය නැති කර තිබෙන්නේ අර ප්රාථමික වෙළෙන්දා නෙමෙයි. ඔවුන්ට 12% බැගින් රජයට ණය ලබා දීමට තිබුණු අවස්ථාව අහිමි කළ මහ බැංකුවේ හෝ මහා භාණ්ඩාගාරයේ නිලධාරියා විසිනුයි.
ඉහත අවස්ථාවේදී රාජ්ය ආයතනයකට පොලී අනුපාතික පහළින් තබා ගන්නා සේ "නියෝග කරන" මහ බැංකුවේ හෝ මහා භාණ්ඩාගාරයේ නිලධාරියා එසේ කරන්නේ ඇයි? බොහෝ විට ඔහු හෝ ඇය එසේ කරන්නේ පෞද්ගලික වාසියක් වෙනුවෙන් නෙමෙයි. මෙහි අරමුණ රජයේ පොලී වියදම් පහළින් තියා ගැනීමයි. මහා භාණ්ඩාගාරයේ වගේම රාජ්ය ණය කළමනාකරණය කරන මහ බැංකුවේ රාජ්ය ණය දෙපාර්තමේන්තුවේ නිලධාරීන් විසිනුත් රජයේ පොලී වියදම් හැකිතාක් අවම කරගැනීමට උත්සාහ කිරීම කළ යුතු දෙයක්. නමුත්, ගැටළුව තිබෙන්නේ මෙය කරන්නේ වෙනත් රාජ්ය ආයතනයක වියදමින් වීමයි. එහි බරපැන වැටෙන්නේ සේවක අර්ථසාධක මුදලේ අරමුදල් හිමිකරුවන් හා රාජ්ය බැංකු වල තැන්පතුකරුවන් වන සාමාන්ය මහජනතාවටමයි.
සෘජු නිකුතු කියා කරන්නෙත් රාජ්ය ආයතන මත මුදල් අමාත්යංශයට හා මහ බැංකුවට ඇති අධිකාරී බලය උපයෝගී කරගනිමින් "බලහත්කාරයෙන්" අඩු පොලියට ණය ගැනීමයි. මෙය රජයට ලාබදායක බවට කෝප් කමිටු සාමාජිකයින් හා ජනාධිපති කොමිෂන් සාමාජිකයින්ට පෙනී යාමේ වැරැද්දක් නැතත් ඒ ලාබය රජයට ලැබෙන්නේ සේවක අර්ථසාධක අරමුදල් සාමාජිකයින්ගේ හා රාජ්ය බැංකු වල තැන්පතුකරුවන්ගේ වියදමින් කියන එක ගැන ඔවුන් අවබෝධ කරගෙන තිබෙන බවක් පෙනෙන්නේ නැහැ.
මෙහි තිබෙන්නේ පිළිසිඳියා ගැටුමක්. ලංකාවේ මහ බැංකුව විසින් මුදල් ප්රතිපත්ති ක්රියාත්මක කිරීමට අමතරව රාජ්ය ණය කළමනාකරණය කිරීමත්, සේවක අර්ථසාධක අරමුදල කළමනාකරණය කිරීමත් කරනවා. රාජ්ය ණය කළමනාකරණයේ ඉලක්කය වන්නේ හැකි හැමවිටම පොලී අනුපාතික පහළින් තබා ගැනීමයි. සේවක අර්ථසාධක අරමුදලේ ඉලක්කය වන්නේ අරමුදල් වෙනුවෙන් හැකි තරම් ඉහළ පොලී අනුපාතිකයක් ලබා ගැනීමයි. මුදල් ප්රතිපත්ති ඉලක්කය පවතින සාර්ව ආර්ථික තත්ත්වය අනුව ඔය දෙකෙන් කොයි එක හෝ වෙන්න පුළුවන්. මහබැංකුවේ කාර්යභාරය විය යුත්තේ සාර්ව ආර්ථික තත්ත්වයන් වෙනස් වන ආකාරය නිරීක්ෂනය කරමින් පොලී අනුපාතික අවශ්ය පරිදි අඩු හෝ වැඩි කිරීමයි. දෙකෙන් එකක් මිස දෙකම නෙමෙයි.
මේ කටයුතු ස්වාධීනව කිරීම සඳහා මහ බැංකුවේ වෙන වෙනම දෙපාර්තමේන්තු තිබෙන බව ඇත්තක් වුවත් ඒ දෙපාර්තමේන්තු සියල්ලම තියෙන්නේ මුදල් මණ්ඩලයේ පාලනයට යටත්වයි. මහබැංකු අධිපති පත්වීම දේශපාලනික පත්වීමක්ව තිබීමට, අමතරව මුදල් අමාත්යාංශයේ ලේකම් නිල බලයෙන්ම මුදල් මණ්ඩලයේ සාමාජිකයෙකු වීම ප්රශ්නය තවත් උග්ර කරනවා. පර්පෙචුවල් ට්රෙෂරීස් සමාගම ලාබ ලබා තිබෙන්නේ ආචාර ධාර්මික සීමාවන් ඉක්මවමින් බව පැහැදිලි කරුණක්. නමුත්, මෙහි විස්තර කර තිබෙන තත්ත්වයන් නොසලකා හරිමින් ඒ ආචාර ධාර්මික වැරදි දිහා වියුක්ත ලෙස බැලීම නිවැරදි නැහැ.
ලිවුවේ ඉකොනොමැට්ටා Economatta
- nihal123Top contributor
- Posts : 6327
Join date : 2014-02-24
Age : 58
Location : Waga
Re: Thread for News on CSE and SL Economy
Fri Dec 21, 2018 8:21 pm
Thanks Invi
- nihal123Top contributor
- Posts : 6327
Join date : 2014-02-24
Age : 58
Location : Waga
Re: Thread for News on CSE and SL Economy
Wed Dec 26, 2018 11:46 am
ඔක්තෝබර් මාසයේ දී වෙළඳ හිඟය පුළුල් වෙයි
December, 26, 2018
ශ්රී ලංකාවේ විදේශීය අංශය තුළ මෑතකදී දක්නට ලැබුණු පීඩනය 2018 ඔක්තෝබර් මාසයේ දී ද පැවතිණි. ආනයන වියදම ඉහළ යෑමත් සහ අපනයන සුළු වශයෙන් වැඩිවීමත් හේතුකොට ගෙන ඔක්තෝබර් මාසයේ දී වෙළඳ හිඟය සැලකිය යුතු ලෙස පුළුල් විය.
කෙසේ වුවත්, ඇතැම් ආනයන මත මෑතකදී පැන වු යම් සීමා කිරීම්වල බලපෑම් හේතුවෙන් ඉදිරි මාස කිහිපය තුළදී ආනයන වැඩිවීමේ ප්රවණතාවය පහළ යනු ඇතැයි අපේක්ෂා කෙරේ. මේ අතර, ඔක්තෝබර් මාසයේ දී විදේශ සේවා නියුක්තිකයින්ගේ ප්රේෂණ හිතකර වර්ධනයක් වාර්තා කළ අතර, සංචාරක ඉපැයීම්වල සුළු වර්ධනයක් දක්නට ලැබුණි.
මූල්ය ගිණුම තුළ රාජ්ය සුරැකුම්පත් වෙළඳපොළ සහ කොළඹ කොටස් වෙළඳපොළ වෙතින් විදේශීය ආයෝජන ආපසු රැගෙන යෑම් දක්නට ලැබුණි. එලෙස විදේශ විනිමය ගලා යෑම් සහ ආනයන වියදම් ගෙවීම් හේතුවෙන් දේශීය විදේශ විනිමය වෙළඳපොළ මත පීඩනයක් ඇති විය. එහි ප්රතිඵලයක් ලෙස, වසරේ පළමු මාස දහය තුළදී ශ්රී ලංකා රුපියල සියයට 12.3 කින් අවප්රමාණය විය.
දළ නිල සංචිත ප්රමාණය සැප්තැම්බර් මස අවසානයේ පැවති එ.ජ. ඩොලර් බිලියන 7.2 සිට ඔක්තෝබර් මස අවසානයේදී එ.ජ. ඩොලර් බිලියන 7.9 දක්වා ඉහළ ගියේය. ඒ සඳහා එ.ජ. ඩොලර් බිලියන 1 ක් වූ විදේශ විනිමය කාලීන මූල්ය පහසුකම ලැබීම ප්රධාන වශයෙන් දායක විය.
http://biz.adaderana.lk
December, 26, 2018
ශ්රී ලංකාවේ විදේශීය අංශය තුළ මෑතකදී දක්නට ලැබුණු පීඩනය 2018 ඔක්තෝබර් මාසයේ දී ද පැවතිණි. ආනයන වියදම ඉහළ යෑමත් සහ අපනයන සුළු වශයෙන් වැඩිවීමත් හේතුකොට ගෙන ඔක්තෝබර් මාසයේ දී වෙළඳ හිඟය සැලකිය යුතු ලෙස පුළුල් විය.
කෙසේ වුවත්, ඇතැම් ආනයන මත මෑතකදී පැන වු යම් සීමා කිරීම්වල බලපෑම් හේතුවෙන් ඉදිරි මාස කිහිපය තුළදී ආනයන වැඩිවීමේ ප්රවණතාවය පහළ යනු ඇතැයි අපේක්ෂා කෙරේ. මේ අතර, ඔක්තෝබර් මාසයේ දී විදේශ සේවා නියුක්තිකයින්ගේ ප්රේෂණ හිතකර වර්ධනයක් වාර්තා කළ අතර, සංචාරක ඉපැයීම්වල සුළු වර්ධනයක් දක්නට ලැබුණි.
මූල්ය ගිණුම තුළ රාජ්ය සුරැකුම්පත් වෙළඳපොළ සහ කොළඹ කොටස් වෙළඳපොළ වෙතින් විදේශීය ආයෝජන ආපසු රැගෙන යෑම් දක්නට ලැබුණි. එලෙස විදේශ විනිමය ගලා යෑම් සහ ආනයන වියදම් ගෙවීම් හේතුවෙන් දේශීය විදේශ විනිමය වෙළඳපොළ මත පීඩනයක් ඇති විය. එහි ප්රතිඵලයක් ලෙස, වසරේ පළමු මාස දහය තුළදී ශ්රී ලංකා රුපියල සියයට 12.3 කින් අවප්රමාණය විය.
දළ නිල සංචිත ප්රමාණය සැප්තැම්බර් මස අවසානයේ පැවති එ.ජ. ඩොලර් බිලියන 7.2 සිට ඔක්තෝබර් මස අවසානයේදී එ.ජ. ඩොලර් බිලියන 7.9 දක්වා ඉහළ ගියේය. ඒ සඳහා එ.ජ. ඩොලර් බිලියන 1 ක් වූ විදේශ විනිමය කාලීන මූල්ය පහසුකම ලැබීම ප්රධාන වශයෙන් දායක විය.
http://biz.adaderana.lk
sereneTop contributor- Posts : 4850
Join date : 2014-02-26
Re: Thread for News on CSE and SL Economy
Wed Dec 26, 2018 6:59 pm
Thanks Nihal. Crucial year ahead.
- nihal123Top contributor
- Posts : 6327
Join date : 2014-02-24
Age : 58
Location : Waga
Re: Thread for News on CSE and SL Economy
Fri Dec 28, 2018 2:45 pm
තෙල් මිල හා සංරක්ෂණවාදය
තෙල් මිල තව දුරටත් අඩු වෙමින් පවතිනවා. WTI බොරතෙල් බැරලයක මිල දැන් ටිකකට පෙර බලන විට තිබුණේ ඩොලර් 45 මට්ටමටත් පහළින්. සඳුදා දවස අවසන් වෙද්දී ඩොලර් 42.53 දක්වා මිල අඩු වී තිබුණා. මීට පෙර 2016 මුලදීත් මේ වගේම තෙල් මිල අඩු වුනා. ඒ අවස්ථාවේදී ඩොලර් 30 මට්ටමෙනුත් පහළට තෙල් මිල වැටුණා.
දැනට වසර දහයකට පමණ පෙර, 2008 මැද හරියේදී බොරතෙල් බැරලයක මිල ඩොලර් 150 ආසන්නයටම ගියා. ඉන්පසුව මාස හත අටක් ඇතුළත ඩොලර් 30 ආසන්නයටම අඩු වුණා. මෙයට සමාන්තරව ඇමරිකාවේ ආර්ථිකයත් කඩා වැටුණා. කඩා වැටුණා කියා කිවුවත් ඇත්තටම වුනේ ධනවාදී ආර්ථිකයක චක්රීය ලෙස සිදුවන විචලනයක එක් පැත්තක් දකින්න ලැබීමයි. ආර්ථික අවපාතයට හේතු වුනේ තෙල් මිල පහළ වැටීම නෙමෙයි. නමුත්, තෙල් මිල පහළ වැටෙන්න ඇමරිකාවේ ආර්ථික අවපාතය හේතු වූ බව කීමේ වරදක් නැහැ.
සියළු දර්ශක වලින් පෙන්වන්නේ ඇමරිකාවේ ඊළඟ ආර්ථික අවපාතය වැඩි ඈතක නොවන බවයි. ලබන වසරේ හෝ ඊළඟ වසරේ ඇමරිකාවේ ඊළඟ ආර්ථික අවපාතය දැකිය හැකි වනු ඇතැයි බොහෝ ඇමරිකානුවන්, විශේෂයෙන්ම ආර්ථික හා මූල්ය ක්ෂේත්රයට සම්බන්ධ අය, විශ්වාස කරනවා. නමුත්, එය සිදුවන මොහොත හරියටම කීමට කිසිවෙකුට නොහැකියි.
ලංකාව හෙජිං ගණුදෙනුවලට ගිහිං විශාල පාඩුවක් ලැබුවේ පෙර කී 2008 මැද කාලයේදී. ඒ වන විට පැවති තත්ත්වයන් යටතේ තෙල් මිල එකවර මේ තරම්ම පහත වැටෙයි කියන එක පුරෝකථනය කිරීම පහසු කටයුත්තක් වුණේ නැහැ. තෙල් මිල ඩොලර් 200ක් පමණ වුනොත් ලංකාවට සිදු විය හැකි බලපෑම ගැන, හේතු සහගතව, ඇතැම් අය කණස්සල්ලෙන් හිටියා.
මේ කියන දවස් වල නිදහස් වෙළඳපොළ ගැන විශාල විශ්වාසයක් තැබූ, ලංකාවේ දැනටත් ජීවත් වන හා සමාජයේ ක්රියාකාරීව සිටින, ආර්ථික විද්යා චින්තකයෙකුයැයි හැඳින්විය හැකි පුද්ගලයෙකු මේ ගැන දැක්වූයේ හාත්පසින්ම වෙනස් මතයක්. නිදහස් වෙළඳපොල ක්රියාකාරීත්වය ගැන අද තිබෙන අවබෝධය හා විශ්වාසය ඒ වන විට මට තිබුණේ නැහැ.
ඔහු කීවේ තෙල් මිල එසේ දිගින් දිගටම වැඩි වෙන්න හේතුවක් නැති බවයි. බොහෝ දෙනෙකුගේ තර්ක වල පදනම වූ සම්පත් ක්ෂය වී අවසන් වීම කියන අදහස ඔහු විශ්වාසයෙන් යුතුව බැහැර කළා. "නියම මිල" දක්වා මිල ඉහළ යාමෙන් පසුව ගැඹුරු සාගර වල පතුළෙන් හෝ ඉන්ධන ලබා ගැනෙනු ඇති බව ඔහුගේ අදහස වුණා. මෙයට උදාහරණ ඉදිරිපත් කරමින් මීට පෙර විශාල ලෙස තෙල් මිල ඉහළ ගිය අවස්ථා බොහොමයකදීම තෙල් කැනීමේ තාක්ෂණයේ විප්ලවීය වෙනසක් සිදුවී තිබෙන බව ඔහු පෙන්වා දුන්නා. මේ කියන පුද්ගලයා ආර්ථික විද්යා සිද්ධාන්ත මත විශ්වාසය තබන්නෙක් වගේම ඉතිහාසය මැනවින් දන්නා දැනුමෙන් සන්නද්ධ පුද්ගලයෙක්.
පෙට්රෝලියම් ඉන්ධන අවසන් වීම කියන එක 1980 දශයටත් පෙර සිට කතා කෙරුණු කරුණක්. මා කනිෂ්ඨ පංතියක ඉගෙනුම ලබමින් සිටියදී විද්යාව ප්රශ්න පත්රයක පළමු ප්රශ්නය ඉදිරිපත් කර තිබුණේ 2020 පමණ වන විට ලෝකයේ පෙට්රෝලියම් ඉන්ධන අවසන් වන්නේය යන පදනමේ සිටයි. ඇමරිකාවේ මට්ටමටම ලෝකයේ සියල්ලන්ගේ ඒක පුද්ගල ආදායම ඉහළ නැංවීම කිසිදා කළ නොහැක්කක් බව දශක කිහිපයකට පමණ පෙර ලංකාවේ දේශපාලනඥයෙකු විසින් ගණන් හදා ඔප්පු කර පෙන්වූ බව මතකයි. ඔහුගේ තර්කය වූයේ, මතක හැටියට එවකට ඒක පුද්ගල ආදායම ඩොලර් 25,000ක් පමණ වූ ඇමරිකානුවෙකුගේ ජීවන මට්ටම ලෝකයේ සියල්ලන්ටම පවත්වා ගැනීම සඳහා අවශ්ය වන තරමට පෙට්රෝලියම් ඉන්ධන සංචිත පෘථිවිය මත නොමැති බවයි.
මේ වගේ දේවල් ගණිතයෙන් "ඔප්පු කර" පෙන්වන්න පුළුවන්. හරියට මුස්ලිමුන් ලංකාවේ බහුතරය වන දවස ගණනය කර පෙන්විය හැකි අයුරින්ම. නමුත්, ආර්ථික විද්යාව හෝ ජනවිකාශ විද්යාව හා අදාළ කරුණක් තනිකරම ගණිතය පමණක් යොදාගෙන පැහැදිලි කරන්නට යාම තනිකරම තර්කනය මත පදනම්ව ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථා නීතිය පැහැදිලි කරන්න යනවා වගේ වැඩක්. ගණිතය කියන්නේ ආර්ථික විද්යාඥයින් හා ජනවිකාශ විද්යාඥයින් විසින් උපයෝගී කරගන්නා එක් මෙවලමක් පමණයි. තර්කනය කියන්නේත් නීති විෂයේදී යොදා ගන්නා එක් මෙවලමක් පමණයි. කිසියම් ස්වභාවික විද්යාවක් කාලයක් තිස්සේ හැදෑරු අය පමණක් නෙමෙයි එවැන්නක් මත පදනම් වූ තාක්ෂණ විෂයයක් කාලයක් හැදෑරු අය පවා මුලින්ම ස්වභාවික විද්යා තේරුම් ගන්න උත්සාහ කරන්නේ ඔය විදිහට තමන්ට පහසුවෙන් භාවිතා කළ හැකි මෙවලමක උපකාරයෙන්. ඒ ක්රමය සාර්ථක වන්නේ සීමිත තත්ත්වයන් යටතේදී පමණයි.
මේ වන විට ඇමරිකානුවෙකුගේ ඒක පුද්ගල ආදායම ඩොලර් 59,500ක් පමණ වෙනවා. ඉන්දියාව හා චීනය වැනි ලෝකයේ ජනගහණ කේන්ද්ර වල ඒක පුද්ගල ආදායම් කිහිප ගුණයකින් ඉහළ ගිහින්. මේ හේතු නිසා ලෝකයේ ඉන්ධන භාවිතය හා ඉන්ධන ඉල්ලුමත් විශාල ලෙස වැඩි වී තිබෙනවා. නමුත්, දශක කිහිපයකට පෙර ඇතැම් අය විසින් පුරෝකථනය කළ පරිදි ලෝකයේ ඉන්ධන සංචිත ක්ෂය වී ගොස් නැහැ. ඒ වෙනුවට සිදු වී තිබෙන්නේ ලෝකයේ "ප්රයෝජනයට ගත හැකි" ඉන්ධන සංචිත ප්රමාණය එන්න එන්නම වැඩි වීමයි. සංරක්ෂණවාදය මුළුමනින්ම බැහැර කළ යුතු අදහසක් නොවූවත්, ඒ ඔස්සේ ඕනෑවට වඩා දුර ගිය විට එය අන්තවාදයක් බවට පත් වෙනවා.
සෑම වසරක් පාසාම භාවිතයට ගෙන අවසන් කරන ඉන්ධන ප්රමාණයට වඩා වැඩියෙන් අළුත් ඉන්ධන සංචිත හොයා ගැනෙනවා. මෙය කරන්නේ ඇමරිකාව හෝ වෙනත් බටහිර රටවල් විසින් නෙමෙයි. නිදහස් වෙළඳපොළේ "අදිසි හස්තය" විසිනුයි. ඇමරිකාව ප්රමුඛ බටහිර රටවල් විසින් නිදහස් වෙළඳපොළේ අදිසි හස්තයට ක්රියාත්මක වීමට තිබෙන බාධා අවම මට්ටමක තබා ගනිමින් මේ කටයුත්තට දායක වී තිබෙනවා.
ටික දෙනෙකු විසින් පාලනය කළ ලෝක තෙල් වෙළඳපොළ මේ වන විට ක්රමයෙන් නිදහස් වෙළඳපොළ ක්රියාකාරීත්වය හමුවේ පරාජය වෙමින් පවතිනවා. ඒ නිසා, ඉදිරි දශක වලදී තෙල් සම්පත් වලින් දිගින් දිගටම ලාබ ලැබූ රටවලට කලින් සෙල්ලම් දමන්න පහසු වෙන්නේ නැහැ.
ලෝකයේ ඇතැම් රටවල් වල තෙල් නිධි වලින් තෙල් බැරලයක් ගොඩගන්න ඩොලර් දහයක්වත් යන්නේ නැහැ. නිෂ්පාදන වියදම ඒ තරම් අඩු තෙල් බැරලයක් ඩොලර් 150 කිට්ටු මිලකට විකිනුණේ කොහොමද?
බටහිර රටවල් වල සමාගම් අධික ලාභ ඉපැයීම ගැනත්, අඩු ආදායම් ලබන පර්යන්තයේ රටවල පාරිභෝගිකයින්ව ගසා කෑමත් ගැන උදේ හවා කතා කරන කිසි කෙනෙක් තෙල් නිපදවන රටවල් තෙල් වලින් කරන ගසාකෑම ගැන කවදාවත් කතා කරනු මා දැක නැහැ.
තෙල් මිල කෘතීම ලෙස ඉහළින් තබාගෙන තෙල් නිපදවන රටවල් විසින් අධික ලාභ ලැබීම එම රටවල් විසින් සැලසුම් සහගතව කාලයක් තිස්සේ කළ, තවමත් කරන වැඩක්. ඉතා ඉක්මණින් වෙනස් වන්නට නියමිත දෙයක් වුවත්, අද වන විටත් ඇමරිකාව ඇතුළු බටහිර ලෝකය දුවන්නේ ආනයනික ඉන්ධන මතයි. පසුගිය කාලය මුළුල්ලේම ලෝක තෙල් අපනයනකරුවන් වූයේ සමාජවාදී රටවල් හා මැදපෙරදිග රටවල්. මේ රටවල් වල මිල හා නිෂ්පාදනය තීරණය වුණේ තනි පුද්ගලයෙකුගේ හෝ කල්ලියකගේ තීරණ මත මිස නිදහස් වෙළඳපොළ ක්රියාකාරිත්වය මත නෙමෙයි.
ලෝක තෙල් මිල වරින් වර විශාල ලෙස ඉහළ යන්න හේතු වුනේ තෙල් නිපදවූ රටවල් විසින් කෘතීම ලෙස පවත්වාගත් නිෂ්පාදන සීමාවන් බව රහසක් නෙමෙයි. ඇමරිකානු නිදහස් වෙළඳපොළ ක්රියාකාරීත්වය නොවන්නට, 2008 මැදදී ලංකාවේ ඇතැම් අය පුරෝකථනය කළ පරිදි බොරතෙල් බැරලයක මිල ඩොලර් 200ට නෙමෙයි ඊටත් වඩා ඉහළට වුවත් යා හැකිව තිබුණා. නමුත්, ලංකාවේ හෝ ඉන්ධන ආනයනය කරන අනෙක් රටවල මිනිස්සු මේ නිෂ්පාදන සීමා ඉවත් කර සාධාරණ මිලකට ඉන්ධන විකුණන්න කියා පෙළපාලි ගියේ නැහැ. විරෝධතා දැක්වූයේ නැහැ.
පෘථිවිය මත ඉන්ධන අවසන් වී මිනිස් ශිෂ්ඨාචාරයද බිඳ වැටෙනු ඇතැයි යන බිය ඇතැම් විට තෙල් සැපයුම සීමා කිරීමේ ප්රයත්න සාධාරණීකරණය කර හිතීම පහසු කරන්න ඇති. එහෙම නැත්නම්, හානිය බටහිර රටවලටය කියා සිතීමෙන් ලැබුණු සතුට නිසා තමන්ට වන පාඩුව අමතක වෙන්න ඇති. හේතුව මොකක් වුනත් ලංකාව වගේ රටවල් විසින් කාලයක් තිස්සෙම කළේ, කිසිදු විරෝධයක් නොදක්වා, ඉන්ධන වෙනුවෙන් එහි නිෂ්පාදන පිරිවැයට වඩා ගොඩක් වැඩි මිලක් තෙල් නිපදවන රටවලට ගෙවන එකයි.
කෙනෙක්ට මෙතැනදී ඉන්ධන දැවීම නිසා ඇතිවනවාය කියන පරිසර ප්රශ්න ගැන මතක් කරන්න පුළුවන්. එවැනි ප්රශ්න තිබෙනවා. හානියේ පිරිවැය හානිය වලක්වාගැනීමේ පිරිවැය ඉක්මවන මොහොතේ නිදහස් වෙළඳපොළේ අදිසි හස්තය ඒ ප්රශ්නත් විසඳයි. ඒ ගැන දැන්ම ඕනෑවට වඩා බය වෙන්න දෙයක් නැහැ.
සමහර විට ලංකාව වගේ රටවල සංරක්ෂණවාදී අදහස් අහම්බෙන් ඇති වුනා නොවෙන්නත් පුළුවන්. ඉන්ධන අවසන් වනවා කියන අදහස පැතිරවීම මගින් ඉන්ධන අපනයනය කළ රටවලට සැපයුම සීමා කර ලංකාව වගේ රටවල වියදමෙන් විශාල ලාබ ලැබිය හැකි වුනා. ඒ නිසා එසේ කිරීම යුක්තියුක්ත කරන දාර්ශනික පදනමක් ජනප්රිය කරන්න ඒ රටවලට උවමනාවක් නොතිබුණා වෙන්න බැහැ. ලංකාවේ පෙළපොත් සකස් කළ "උගතුන්" හරහා පාසැල් සිසුන් වූ අප වෙත සංරක්ෂණවාදී අදහස් කාන්දු වුනේ කොහොමද කියා හිතද්දී ඒ නිසා නිදහස් වෙළඳපොළ ක්රියාකාරිත්වයට ඉඩ නොදී තෙල් වෙළඳාමෙන් අධික ලාබ ලබන්න ඇතැම් රටවලට ඉඩ ලැබුණු බවත් අමතක කරන්න බැහැ.
ලිවුවේ ඉකොනොමැට්ටා Economatta
Ethical TraderTop contributor- Posts : 5568
Join date : 2014-02-28
Re: Thread for News on CSE and SL Economy
Fri Dec 28, 2018 5:13 pm
Thanks.
- nihal123Top contributor
- Posts : 6327
Join date : 2014-02-24
Age : 58
Location : Waga
Re: Thread for News on CSE and SL Economy
Fri Dec 28, 2018 9:57 pm
බටහිර සංවර්ධනය හා තෙල්
තෙල් කියා කියන්නේ කාලයක සිටම බටහිර සංවර්ධනයට තිරිංග හෙළන, බටහිර රටවල දේශපාලන ආධිපත්යයට අභියෝග කරන ප්රබල අවියක්. ඇමරිකාව ඇතුළේ සැලකිය යුතු තෙල් නිෂ්පාදනයක් සිදුවුවත්, ඇමරිකාවේ තෙල් පරිභෝජනය ඊට වඩා ගොඩක් වැඩියි. ඒ නිසා, ඇමරිකාව සියවස් තුන්කාලක සිටම තෙල් ආනයනකරුවෙක්. ඉතා මෑතක් වන තුරුම, ලෝකයේ ලොකුම තෙල් ආනයනකරු වුනෙත් ඇමරිකාවයි.
ඇමරිකාව ඇතුළු බොහෝ බටහිර රටවල් ශුද්ධ තෙල් ආනයනකරුවන් වීමේ වාසිය තෙල් නිපදවන රටවල් විසින් දිගින් දිගටම ලබාගත්තා. නිපැයුම සීමා කිරීම මගින් නිපැයුම් වියදම ඩොලර් දහයකටත් අඩු තෙල් බැරලයක් ඊට වඩා ගොඩක් වැඩි මිල ගණන් යටතේ විකුණන්න සවුදි අරාබිය වැනි රටවල් සමත් වුණා. ඒ විදිහට ඉපැයූ මුදල් අත දිගහැර වියදම් කරමින් අරාබි රටවල් හා ඇතැම් සමාජවාදී රටවල් විසින් සුබසාධන රාජ්යයන් නඩත්තු කළා. තෙල් සල්ලි වල උදවුවෙන් රජය විසින් රටේ මිනිස්සුන්ට බොහෝ දේ නොමිලේ දුන් නිසා මේ වගේ රටවල ඒකාධිපති පාලන ක්රම අභියෝගයට ලක් වුණේ නැහැ.
මෙහි නොමිලේ කියන එකෙන් අදහස් කළේ ඇත්තටම නොමිලේ කියන එකයි. ලංකාවේ වගේ අදාළ වියදම් බදු ආදිය හරහා අනික් පැත්තට මේ සුබසාධන පහසුකම් භුක්ති විඳපු මිනිස්සුන්ගෙන්ම අය කර ගත්තේ නැහැ. වක්ර විදිහට ඒ මුදල් අය කර ගත්තේ තෙල් ආනයනය කරන රටවල පාරිභෝගිකයින්ගෙන්. ඒ රටවල් අතර ඇමරිකාව වගේ බටහිර රටවල් වගේම ලංකාව වගේ අඩු ආදායම් මට්ටම් වල සිටි රටවලුත් තිබුණා.
තෙල් නිපදවූ බොහෝ රටවල තෙල් කර්මාන්තය තිබුණේ රජයේ පාලනය යටතේ. එය අදටත් එහෙමමයි. තරඟයක් නොතිබුණු නිසා කර්මාන්තයට කාර්යක්ෂම වෙන්න බල කෙරුණේ නැහැ. තෙල් බැරලයක් නිපදවීමේ ආන්තික පිරිවැය ගොඩක් අඩුවුණත්, මේ ගොඩක් රටවල් තෙල් බැරලයක් ඊට වඩා ගොඩක් වැඩි මිලකට විකුණා ලබන ලාබ වියදම් කරන්න ක්රම හදලයි තිබුණේ. ඒ නිසා, ආන්තික පිරිවැය අඩුවූ පමණින් අඩු මිලට තෙල් විකුණන්න මේ රටවල් වලට පුළුවන් කමක් තිබුණේ නැහැ. දැනටත් නැහැ.
තෙල් කර්මාන්තයේ ආන්තික පිරිවැය තීරණය වෙන්නේ නිෂ්පාදකයාගේ කාර්යක්ෂමතාවය මතම නෙමෙයි. එය බොහෝ දුරට තීරණය වෙන්නේ තෙල් නිධියේ ස්වභාවය අනුව. මැද පෙරදිග තෙල් වල ආන්තික පිරිවැය ගොඩක් අඩු ඒ තෙල් උඩට ගන්න එක පහසු නිසයි. ඒ තරම් පහසුවෙන් උඩට ගත හැකිව තිබුණු ඇමරිකන් තෙල් කලින්ම ඉවර වෙලයි තිබුණේ.
කොයි තරම් කාර්යක්ෂම නිෂ්පාදකයෙක්ට වුනත් ඇමරිකාවේ තෙල් නිධියකින් මැද පෙරදිගදී තරම් ලාබෙට තෙල් ගොඩගන්න බැහැ. ඒ නිසා, මැද පෙරදිග ඇතුළු තෙල් නිපදවන රටවල් ඇමරිකාවට ලොකු ලාබයක් තියාගෙන තෙල් විකුණුවත් ඒ ලොකු ගණන් පවා ඇමරිකාවෙන් තෙල් හොයන්න යන වියදමට වඩා ලාබ වූ නිසා ඇමරිකාවේ තෙල් කර්මාන්තය ලොකුවට දියුණු වුණේ නැහැ.
කොයි දේක වුනත් සීමාවක් තියෙනවනේ. 2008 මැද වෙද්දී පැවතුණු අධික තෙල් මිල ඇමරිකාවේ තිබුණු තෙල් සමතුලිතතාවය වෙනස් කළා. හයිඩ්රෝලික් විභේදන තාක්ෂණය දියුණු වී ශල්ක තෙල් එළියට එන්න පටන්ගත්තා. ඇමරිකානු තෙල් නිෂ්පාදනය ක්රමයෙන් ඉහළ ගියා. ලෝකයේ අනෙක් තෙල් නිපදවන්නන් එක්ක එකතුවෙලා කාටල් හදන්න ඇමරිකානු නීතියෙන් ඇමරිකානු සමාගම් වලට ඉඩක් නැති නිසා ඇමරිකාවේදී වෙළඳපොළේ රැඳී සිටින්න ලැබෙන්නේ අඩුම මිලකට තෙල් නිපදවන වඩාත්ම කාර්යක්ෂම නිෂ්පාදකයින්ට පමණයි.
ඇමරිකානු තෙල් නිෂ්පාදනය ක්රමයෙන් ඉහළ යද්දී ඇමරිකාවේ තෙල් ආනයන ඉල්ලුම ක්රමයෙන් පහළ ගියා. එවිට ලෝක තෙල් ඉල්ලුමත් පහළ යන බව කිව යුතු නැහැ.
තෙල් මිල පහළ යන විට තෙල් නිපදවන රටවල ලාබ පහළ යනවා. එය වලක්වා ගන්න කරන්න තියෙන්නේ නිෂ්පාදනය සීමා කිරීමයි. නමුත්, නිෂ්පාදනය අඩු කිරීම නිසා සිදුවෙන පාඩුව මිල වැඩි වීමෙන් ආවරණය නොවුණොත් ඒ වැඩෙන් වෙන්නෙත් පාඩුවක්. නිෂ්පාදනය පාලනය කළ හැකි වුවත් මිල තීරණය වන්නේ වෙළඳපොළ සාධක මතයි. කෙසේ වුවත්, සිදු වුනේ වෙනත්ම දෙයක්.
ප්රශ්නයේ මුල තිබුණේ ඇමරිකාවේ ශල්ක තෙල් නිෂ්පාදනය. ඒ නිසා, සවුදි අරාබිය විසින් උත්සාහ කළේ ඇමරිකාවේ ශල්ක තෙල් කර්මාන්තය වැටෙන තෙක්ම මිල අඩු වෙන්න අරින්නයි.
සවුදි අරාබිය ඇතුළු මැද පෙරදිග සම්ප්රදායික තෙල් ලිං වලින් අවුරුදු සිය ගානක්ම එක දිගට තෙල් ගන්න පුළුවන්. නමුත්, ඇමරිකාවේ ශල්ක තෙල් ලිං වලින් අවුරුදු තුන හතරකට වඩා කාලයක් එක දිගට තෙල් ගන්න බැහැ. ඒ නිසා, දිගින් දිගටම අලුත් තෙල් ලිං කණින්න ඕනෑ. මේ වැඩේට ආයෝජකයින් අත ගහන්නේ තෙල් මිල ප්රමාණවත් තරම් ඉහළ මට්ටමක තිබේනම් පමණයි.
සවුදි අරාබිය කළේ නිෂ්පාදනය වැඩි කර තෙල් මිල පහළින් තියාගෙන ඇමරිකාවේ ශල්ක තෙල් ලිං එකෙන් එක වැහෙන ආකාරය දෙස බලා ඉන්න එකයි. සැලසුම් කරපු විදිහටම ඇමරිකාවේ තෙල් ලිං ගොඩක් වැහුණා. අඩු තෙල් මිල නිසා වැහෙන ලිං වල හිලවුවට අලුත් තෙල් ලිං හැදුණේ නැහැ. කොහොම වුනත් මේ ටික වෙද්දී තෙල් නිපදවන රටවල් වල ලාබ ගොඩක් අඩු වූ නිසා ඒ රටවල් වල අයවැය හිඟයයන් විශාල ලෙස ඉහළ ගියා. අනික් අතට ඇමරිකාවේ තෙල් කර්මාන්තය වැටුණත් පහළ ගිය තෙල් මිලේ උදවුවෙන් අනෙක් බොහෝ අංශ වේගයෙන් වර්ධනය වුනා.
තෙල් නිපදවන රටවල් වලට දිගින් දිගටම තෙල් මිල පහළින් තියාගන්න උවමනා වුණේ නැහැ. එහෙම තියෙන්න අරින්න පුළුවන්කමක් තිබුණෙත් නැහැ. ඇමරිකාවේ තෙල් නිෂ්පාදනය සීමා වෙද්දී තෙල් මිල ටිකෙන් ටික නැවත ඉහළ ගියා. තෙල් නිපදවන රටවල් එයට ඉඩ ඇරියා.
කොහොම වුනත් ඇමරිකාවේ ශල්ක තෙල් කර්මාන්තය එක් නිෂ්පාදකයෙක් අතේ තිබෙන එකක් නෙමෙයි. මිල පහළ යද්දී කර්මාන්තයෙන් විසි වුණේ වඩාත්ම අකාර්යක්ෂම නිෂ්පාදකයින්. වඩා කාර්යක්ෂම, අඩු පිරිවැයකින් තෙල් බැරලයක් නිපදවිය හැකි නිෂ්පාදකයෝ වෙළඳපොළේ ඉතුරු වුණා. අලුත් අභියෝගය හමුවේ කර්මාන්තයේ කාර්යක්ෂමතාව තවත් ඉහළ නංවා ගත හැකි තාක්ෂනයන් බිහි වුනා. නිදහස් වෙළඳපොළක් කියන්නේ එහෙම තැනක්.
අන්තිමට ඇමරිකාවේ තෙල් ලිං ගොඩක් වැහුණත්, ඉතිරි වූ අයගේ කාර්යක්ෂමතාවය ඉහළ ගිය නිසා තෙල් ලිං අඩු වෙන තරමටම තෙල් සැපයුම අඩු වුනේ නැහැ. අනෙක් පැත්තෙන්, නැවත මිල ඉහළ යද්දී තෙල් ලිං ආයෙත් අලුතෙන් හැදුනා. තෙල් නිපදවන රටවල් විසින් කරපු දේවල් වලින් ලොකු වැඩක් වුණේ නැහැ.
උඩ රූප සටහන දිහා බැලුවහම මේ කරුණු පැහැදිලි වෙනවා. තෙල් මිල වැටිලා මාස තුනක් පමණ යන කොට එයට අනුරූපව ක්රියාකාරී තෙල් ලිං ප්රමාණයත් පහත වැටෙනවා. ඉන්පසුව මිල ක්රමයෙන් නැවත ඉහළ යද්දී නැවත තෙල් ලිං නැවත හැදිලා මිල ඉහළ යාම නවතිනවා. 2008දී වගේම 2014දීත් මෙය වුනත් 2014 වැටීමෙන් පසුව මිල ඉහළ යාම නවත්වාගන්න 2008 වැටීමෙන් පසුව තරම් තෙල් ලිං හැදෙන්න අවශ්ය වුනේ නැහැ. මොකද ඒ වන විට කර්මාන්තය තවත් කාර්යක්ෂම වෙලා.
පසුගිය නොවැම්බර් අවසාන සතිය තුළ වසර 75කට පසුව පළමු වරට ඇමරිකා එක්සත් ජනපදය ශුද්ධ තෙල් අපනයනකරුවෙකු වුනා. එය තාවකාලිකව එක් සතියක් තුළ පමණක් සිදු වූ දෙයක් වුවත් එවැන්නක් පවා 1973 සිට පැවති ඇමරිකානු සිහිනයක්. ඉහළ තෙල් මිල හේතුවෙන් ඇමරිකාවේ තෙල් නිෂ්පාදන කර්මාන්තයේ වගේම විකල්ප බලශක්ති හා ඉන්ධන පිරිමැසුම් තාක්ෂණ ආදිය වෙනුවෙන්ද ආයෝජන දිරිමත් වී තිබෙනවා. අනාගත ඇමරිකානු සංවර්ධනය තෙල් මත පෙර තරම් යැපෙන්නේ නැහැ.
අනෙක් පැත්තෙන් දැන් ලෝකයේ ලොකුම තෙල් ආනයනකරු ඇමරිකාව නෙමෙයි. චීනයයි. තෙල් මිල නිසා කලින් බටහිර රටවල් මුහුණ දුන් අභියෝග වලට දැන් මුහුණ දෙන්න සිදුවී තිබෙන්නේ චීනය, ඉන්දියාව වැනි රටවලටයි. ලංකාව වැනි රටවලුත් ඒ අතර තිබෙනවා.
[/size]
ලිවුවේ ඉකොනොමැට්ටා Economatta
ruwan326- Posts : 1744
Join date : 2016-09-29
Age : 46
Location : Horana
Re: Thread for News on CSE and SL Economy
Sat Dec 29, 2018 7:49 am
First Capital increases equity exposure as global funds reversing towards Asia
Dec 28, 2018
First Capital Research has upgraded its equity exposure to 60 percent with the belief that the events that have unfolded globally may benefit Sri Lanka and the equity market over the next few months positively impacting earnings and possibly leading to net foreign inflows.
Over the last 3 months, they have maintained exposure at 50 percent considering earnings hit via depreciation and political unrest affecting the sentiment of the market. During the period, however, the market gained by about 100-120 index points.
“As we step into 2019, we are witnessing the global fund flow reversing towards Asia and commodity prices crashing with the dip in oil prices benefiting the BoP position of Sri Lanka and positively affecting the cost of living,” the firm said.
First Capital Research has also upgraded ASPI volatility expectations to 6,000-6,500 (from previous 5,800 – 6,200), assuming Market PER to be 8.5x – 9.5x.
The firm, however, expects the divergent views between the President and UNF government to continue to affect key policy decisions within the cabinet throughout 2019, up until the Presidential elections due in Jan 2020.
Global growth is expected to slow down during 2019 primarily led by the possible impacts arising out of the trade war between the US and China coupled with the downgrade in growth expected in the US economy.
“The slowdown in the US economy is likely to result in decelerating the Federal Reserve’s interest rate normalization process which may provide some breathing space for weaker Asian economies.“
First Capital Research further said that global fund flow has already started to reverse towards Asia and emerging markets providing a reasonable level of stability to Asian and other emerging markets.
http://www.lankabusinessonline.com/first-capital-increases-equity-exposure-as-global-funds-reversing-towards-asia/
Dec 28, 2018
First Capital Research has upgraded its equity exposure to 60 percent with the belief that the events that have unfolded globally may benefit Sri Lanka and the equity market over the next few months positively impacting earnings and possibly leading to net foreign inflows.
Over the last 3 months, they have maintained exposure at 50 percent considering earnings hit via depreciation and political unrest affecting the sentiment of the market. During the period, however, the market gained by about 100-120 index points.
“As we step into 2019, we are witnessing the global fund flow reversing towards Asia and commodity prices crashing with the dip in oil prices benefiting the BoP position of Sri Lanka and positively affecting the cost of living,” the firm said.
First Capital Research has also upgraded ASPI volatility expectations to 6,000-6,500 (from previous 5,800 – 6,200), assuming Market PER to be 8.5x – 9.5x.
The firm, however, expects the divergent views between the President and UNF government to continue to affect key policy decisions within the cabinet throughout 2019, up until the Presidential elections due in Jan 2020.
Global growth is expected to slow down during 2019 primarily led by the possible impacts arising out of the trade war between the US and China coupled with the downgrade in growth expected in the US economy.
“The slowdown in the US economy is likely to result in decelerating the Federal Reserve’s interest rate normalization process which may provide some breathing space for weaker Asian economies.“
First Capital Research further said that global fund flow has already started to reverse towards Asia and emerging markets providing a reasonable level of stability to Asian and other emerging markets.
http://www.lankabusinessonline.com/first-capital-increases-equity-exposure-as-global-funds-reversing-towards-asia/
- nihal123Top contributor
- Posts : 6327
Join date : 2014-02-24
Age : 58
Location : Waga
Re: Thread for News on CSE and SL Economy
Sat Dec 29, 2018 9:31 pm
මුදල් ප්රතිපත්තිය ස්ථාවරයි
December, 29, 2018
ශ්රී ලංකා මහ බැංකුවේ මුදල් මණ්ඩලය, 2018 දෙසැම්බර් මස 27 වැනි දින පැවති රැස්වීමේ දී ප්රතිපත්ති පොලී අනුපාතික දැනට පවතින මට්ටමේ පවත්වා ගැනීමට තීරණය කළේය. ඒ අනුව, නිත්ය තැන්පතු පහසුකම් අනුපාතිකය (SDFR) සහ නිත්ය ණය පහසුකම් අනුපාතිකය (SLFR), පිළිවෙළින්, සියයට 8.00 සහ සියයට 9.00 මට්ටමේ පවතී.
මැදිකාලීනව උද්ධමනය මැදි තනි අගයක මට්ටමේ ස්ථායී ලෙස පවත්වා ගැනීම මගින් ආර්ථිකයට සිය විභව වර්ධන මට්ටමට ළඟාවීම සඳහා සහාය වීමේ අරමුණ ඇතිව, දැනට පවත්නා සහ අපේක්ෂිත දේශීය ආර්ථිකයේ, දේශීය මූල්ය වෙළඳපොළේ මෙන්ම ගෝලීය ආර්ථිකයේ වර්ධනයන් මුදල් මණ්ඩලය සැලකිල්ලට ගනු ලැබීය.
මැදිකාලීනව උද්ධමනය මැදි තනි අගයක මට්ටමේ ස්ථායී ලෙස පවත්වා ගැනීම මගින් ආර්ථිකයට සිය විභව වර්ධන මට්ටමට ළඟාවීම සඳහා සහාය වීමේ අරමුණ ඇතිව, දැනට පවත්නා සහ අපේක්ෂිත දේශීය ආර්ථිකයේ, දේශීය මූල්ය වෙළඳපොළේ මෙන්ම ගෝලීය ආර්ථිකයේ වර්ධනයන් මුදල් මණ්ඩලය සැලකිල්ලට ගනු ලැබීය.
- nihal123Top contributor
- Posts : 6327
Join date : 2014-02-24
Age : 58
Location : Waga
Re: Thread for News on CSE and SL Economy
Tue Jan 01, 2019 12:30 pm
[size=40]ඔක්තෝබර් මාසයේදී ඩොලර් මිලියන 172 ක ආයෝජන ඉවතට[/size]
(හර්ෂණ තුෂාර සිල්වා)
වසර 2018 මුල් මාස දහය අවසන් වනවිට රාජ්ය සුරැකුම්පත් වෙළෙඳපොළෙන් පිටතට ගිය සමුච්චිත ආයෝජනවල වටිනාකම එක්සත් ජනපද ඩොලර් මිලියන 640ක් දක්වා ඉහළ ගිය බව ශ්රී ලංකා මහ බැංකුව සඳහන් කරයි.
රජය වෙත ලැබුණු එක්සත් ජනපද ඩොලර් බිලියනක විදේශ විනිමය කාලීන මූල්ය පහසුකම ඔක්තෝබර් මාසයේදී මූල්ය ගිණුමට වෙත ලැබුණු ප්රධාන ලැබීම යැයි ද මහ බැංකුව පෙන්වාදෙයි.
කෙසේ නමුත් කොළඹ කොටස් වෙළෙඳපොළ සහ රාජ්ය සුරැකුම්පත් වෙළෙඳපොළ වෙතින් විදේශීය ආයෝජන සැලකිය යුතු ලෙස ඉවත් කරගැනීම නිසා ඔක්තෝබර් මාසයේදී මූල්ය ගිණුමෙන් විදේශීය ආයෝජන ඉවත් කරගැනීමේ ප්රවණතාව තවදුරටත් දක්නට ලැබුණු බව ද ශ්රී ලංකා මහ බැංකුව කියයි.
මේ අනුව රාජ්ය සුරැකුමප්ත් වෙළෙඳපොළෙන් ඔක්තෝබර් මාසයේදී ඩොලර් මිලියන 172 ආයෝජන ශුද්ධ වශයෙන් පිටතට ගලා ගොස් තිබේ.
ද්විතීයික හා ප්රාථමික වෙළෙඳපොළ විදේශ විනිමය ගනුදෙනු අන්තර්ගත කොළඹ කොටස් වෙළෙඳපොළේ විදේශීය ආයෝජන ඔක්තෝබර් මාසයේදී ඩොලර් මිලියන 36ක ශුද්ධ ගෙවීමක් වාර්තා කර ඇත.
මුල් මාස දහයේදී ප්රාථමික වෙළෙඳපොළට ඩොලර් මිලියන 77ක් ලැබුණු අතර ද්විතියීක වෙළෙඳපොළ ඩොලර් මිලියන 76ක ශුද්ධ ගෙවීමක් වාර්තා කළේය.
මේ අනුව මේ වසරේ මුල් මාස දහයේදී කොළඹ කොටස් වෙළෙඳපොළ වෙත සමුච්චිත ශුද්ධ ලැබීම් ප්රමාණය ඩොලර් මිලියනයක් විය.
(හර්ෂණ තුෂාර සිල්වා)
වසර 2018 මුල් මාස දහය අවසන් වනවිට රාජ්ය සුරැකුම්පත් වෙළෙඳපොළෙන් පිටතට ගිය සමුච්චිත ආයෝජනවල වටිනාකම එක්සත් ජනපද ඩොලර් මිලියන 640ක් දක්වා ඉහළ ගිය බව ශ්රී ලංකා මහ බැංකුව සඳහන් කරයි.
රජය වෙත ලැබුණු එක්සත් ජනපද ඩොලර් බිලියනක විදේශ විනිමය කාලීන මූල්ය පහසුකම ඔක්තෝබර් මාසයේදී මූල්ය ගිණුමට වෙත ලැබුණු ප්රධාන ලැබීම යැයි ද මහ බැංකුව පෙන්වාදෙයි.
කෙසේ නමුත් කොළඹ කොටස් වෙළෙඳපොළ සහ රාජ්ය සුරැකුම්පත් වෙළෙඳපොළ වෙතින් විදේශීය ආයෝජන සැලකිය යුතු ලෙස ඉවත් කරගැනීම නිසා ඔක්තෝබර් මාසයේදී මූල්ය ගිණුමෙන් විදේශීය ආයෝජන ඉවත් කරගැනීමේ ප්රවණතාව තවදුරටත් දක්නට ලැබුණු බව ද ශ්රී ලංකා මහ බැංකුව කියයි.
මේ අනුව රාජ්ය සුරැකුමප්ත් වෙළෙඳපොළෙන් ඔක්තෝබර් මාසයේදී ඩොලර් මිලියන 172 ආයෝජන ශුද්ධ වශයෙන් පිටතට ගලා ගොස් තිබේ.
ද්විතීයික හා ප්රාථමික වෙළෙඳපොළ විදේශ විනිමය ගනුදෙනු අන්තර්ගත කොළඹ කොටස් වෙළෙඳපොළේ විදේශීය ආයෝජන ඔක්තෝබර් මාසයේදී ඩොලර් මිලියන 36ක ශුද්ධ ගෙවීමක් වාර්තා කර ඇත.
මුල් මාස දහයේදී ප්රාථමික වෙළෙඳපොළට ඩොලර් මිලියන 77ක් ලැබුණු අතර ද්විතියීක වෙළෙඳපොළ ඩොලර් මිලියන 76ක ශුද්ධ ගෙවීමක් වාර්තා කළේය.
මේ අනුව මේ වසරේ මුල් මාස දහයේදී කොළඹ කොටස් වෙළෙඳපොළ වෙත සමුච්චිත ශුද්ධ ලැබීම් ප්රමාණය ඩොලර් මිලියනයක් විය.
- nihal123Top contributor
- Posts : 6327
Join date : 2014-02-24
Age : 58
Location : Waga
Re: Thread for News on CSE and SL Economy
Tue Jan 01, 2019 12:33 pm
මුල් වසරේ මාස 10 තුළදී නිල සංචිත ප්රමාණය ඇ.ඩො.බි 7.9 ක් ඇස්තමේන්තු කරයි
(හර්ෂණ තුෂාර සිල්වා)
මේ වසරේ මුල් මාස දහය අවසන් වනවිට දළ නිල සංචිත ප්රමාණය එක්සත් ජනපද ඩොලර් බිලියන 7.9ක් ලෙස ඇස්තමේන්තු කර ඇතැයි ශ්රී ලංකා මහ බැංකුව සඳහන් කරයි.
එය ආනයනික මාස 4.2කට සමාන යැයි ද මහ බැංකුව පෙන්වාදෙයි.
දළ නිල සංචිත සහ බැංකු අංශයේ විදේශීය වත්කම්වලින් සමන්විත මුළු විදේශීය වත්කම් ප්රමාණය ඔක්තෝබර් මාසය අවසානයේදී ඩොලර් බිලියන 10.4ක් වූ බවත් එය ආනයනික මාස 5.5කට සමාන බවත් මහ බැංකුව සඳහන් කරයි.
මේ අතර මුදල් සංසරණය අඩු වීම සහ වාණිජ බැංකු තැන්පතු රඳවා ගැනීම හේතුවෙන් දෙසැම්බර් 21 න් අවසන් වූ සතිය හා සැසඳීමේදී දෙසැම්බර් 28 වැනි දිනෙන් අවසන් වූ සතියේදී සංචිත මුදල් අඩු වූ බව ද මහ බැංකුව සඳහන් පෙන්වාදෙයි.
මේ වසරේ මුල් මාස දහය අවසන් වනවිට දළ නිල සංචිත ප්රමාණය එක්සත් ජනපද ඩොලර් බිලියන 7.9ක් ලෙස ඇස්තමේන්තු කර ඇතැයි ශ්රී ලංකා මහ බැංකුව සඳහන් කරයි.
එය ආනයනික මාස 4.2කට සමාන යැයි ද මහ බැංකුව පෙන්වාදෙයි.
දළ නිල සංචිත සහ බැංකු අංශයේ විදේශීය වත්කම්වලින් සමන්විත මුළු විදේශීය වත්කම් ප්රමාණය ඔක්තෝබර් මාසය අවසානයේදී ඩොලර් බිලියන 10.4ක් වූ බවත් එය ආනයනික මාස 5.5කට සමාන බවත් මහ බැංකුව සඳහන් කරයි.
මේ අතර මුදල් සංසරණය අඩු වීම සහ වාණිජ බැංකු තැන්පතු රඳවා ගැනීම හේතුවෙන් දෙසැම්බර් 21 න් අවසන් වූ සතිය හා සැසඳීමේදී දෙසැම්බර් 28 වැනි දිනෙන් අවසන් වූ සතියේදී සංචිත මුදල් අඩු වූ බව ද මහ බැංකුව සඳහන් පෙන්වාදෙයි.
- nihal123Top contributor
- Posts : 6327
Join date : 2014-02-24
Age : 58
Location : Waga
Re: Thread for News on CSE and SL Economy
Tue Jan 01, 2019 12:34 pm
2018 දී කොළඹ කොටස් 5% කින් පසු බසී
January, 1, 2019
2018 වසර තුළ දී කොළඹ කොටස් වෙළෙඳපොළ සියලු කොටස් මිල දර්ශකය 4.98% ක පහළ යාමක් වාර්තා කර තිබේ. වසර ආරම්භයේ දී ඒකක 6,598.73 ක් ලෙසින් සටහන් වූ සියලු කොටස් මිල දර්ශක අගය ඊයේ (31) දින ගනුදෙනු අවසානයේ දී සිටහන් වූයේ ඒකක 6,052.37 ක් ලෙසිනි.
මේ අතර 2018 වසර පුරාවට විදෙස් ආයෝජකයින් විසින් කොළඹ කොටස් වෙළෙඳපොළ සිය ආයෝජන ඉවත් කර ගැනීමේ තත්ත්වයක් වාර්තා වූ අතර වසර තුළ රුපියල් බිලියන 22.8 ක ශුද්ධ විදේශීය ගලා යාමක් වාර්තා වී තිබේ.
2018 වසර තුළ කොටස් වෙළෙඳපොළ දෛනික සාමාන්ය ගනුදෙනු පිරිවැටුම රුපියල් මිලියන 834 ක් ලෙසින් වාර්තා වී ඇත.
මේ අතර 2018 වසර පුරාවට විදෙස් ආයෝජකයින් විසින් කොළඹ කොටස් වෙළෙඳපොළ සිය ආයෝජන ඉවත් කර ගැනීමේ තත්ත්වයක් වාර්තා වූ අතර වසර තුළ රුපියල් බිලියන 22.8 ක ශුද්ධ විදේශීය ගලා යාමක් වාර්තා වී තිබේ.
2018 වසර තුළ කොටස් වෙළෙඳපොළ දෛනික සාමාන්ය ගනුදෙනු පිරිවැටුම රුපියල් මිලියන 834 ක් ලෙසින් වාර්තා වී ඇත.
- sereneTop contributor
- Posts : 4850
Join date : 2014-02-26
Re: Thread for News on CSE and SL Economy
Wed Jan 02, 2019 7:36 am
Thanks Nihal.nihal123 wrote:2018 දී කොළඹ කොටස් 5% කින් පසු බසී
January, 1, 20192018 වසර තුළ දී කොළඹ කොටස් වෙළෙඳපොළ සියලු කොටස් මිල දර්ශකය 4.98% ක පහළ යාමක් වාර්තා කර තිබේ. වසර ආරම්භයේ දී ඒකක 6,598.73 ක් ලෙසින් සටහන් වූ සියලු කොටස් මිල දර්ශක අගය ඊයේ (31) දින ගනුදෙනු අවසානයේ දී සිටහන් වූයේ ඒකක 6,052.37 ක් ලෙසිනි.
මේ අතර 2018 වසර පුරාවට විදෙස් ආයෝජකයින් විසින් කොළඹ කොටස් වෙළෙඳපොළ සිය ආයෝජන ඉවත් කර ගැනීමේ තත්ත්වයක් වාර්තා වූ අතර වසර තුළ රුපියල් බිලියන 22.8 ක ශුද්ධ විදේශීය ගලා යාමක් වාර්තා වී තිබේ.
2018 වසර තුළ කොටස් වෙළෙඳපොළ දෛනික සාමාන්ය ගනුදෙනු පිරිවැටුම රුපියල් මිලියන 834 ක් ලෙසින් වාර්තා වී ඇත.
Waiting for better corporates interim tesults to give some impetus to CSE drive through.
- ruwan326
- Posts : 1744
Join date : 2016-09-29
Age : 46
Location : Horana
Re: Thread for News on CSE and SL Economy
Wed Jan 02, 2019 7:44 am
KEY ECONOMIC INDICATORS
- nihal123Top contributor
- Posts : 6327
Join date : 2014-02-24
Age : 58
Location : Waga
Re: Thread for News on CSE and SL Economy
Wed Jan 02, 2019 9:46 pm
[size=40]විදේශ ණය ගෙවන්න ඩොලර් මිලියන 1600ක්[/size]
(අජන්ත කුමාර අගලකඩ)
විදේශ ණය ගෙවීම සඳහා ඇමෙරිකානු ඩොලර් මිලියන 1600ක මුදලක් රාජ්ය බැංකු මගින් සංවර්ධන බැඳුම්කර වලින් ලබා ගැනීමට කැබිනට් මණ්ඩලය තීරණය කර ඇත.
ඒ සඳහා මුදල් හා ජනමාධ්ය ඇමැති මංගල සමරවීර මහතා විසින් ඉදිරිපත් කරන ලද කැබිනට් සංදේශයට අමාත්ය මණ්ඩල අනුමැතිය හිමිව තිබේ.
ඉදිරි මාස හතරක කාලය තුළ රැස්වීම ඇති ඇමෙරිකා ඩොලර් බිලියනයක ණය ගෙවීම සඳහා මෙම මුදල සොයා ගනීමට නියමිතය.
ශ්රී ලංකාව විදේශ රටවලින් ණය ලබාගෙන ඇති ජාත්යන්තර ස්වෛරී බැඳුම්කර බොහෝමයක් මේ මාසයේදී කල්පිරීමට නියමිතව ඇත.
මුදල් අමාත්යාංශ වාර්තාවලට අනුව ගිය වසරේ මැද භාගය වනවිට ශ්රී ලංකාවේ විදේශ ණය ප්රමාණය ඩොලර් බිලියන 53ක් පමණ වන බව පැවැසේ.
(අජන්ත කුමාර අගලකඩ)
විදේශ ණය ගෙවීම සඳහා ඇමෙරිකානු ඩොලර් මිලියන 1600ක මුදලක් රාජ්ය බැංකු මගින් සංවර්ධන බැඳුම්කර වලින් ලබා ගැනීමට කැබිනට් මණ්ඩලය තීරණය කර ඇත.
ඒ සඳහා මුදල් හා ජනමාධ්ය ඇමැති මංගල සමරවීර මහතා විසින් ඉදිරිපත් කරන ලද කැබිනට් සංදේශයට අමාත්ය මණ්ඩල අනුමැතිය හිමිව තිබේ.
ඉදිරි මාස හතරක කාලය තුළ රැස්වීම ඇති ඇමෙරිකා ඩොලර් බිලියනයක ණය ගෙවීම සඳහා මෙම මුදල සොයා ගනීමට නියමිතය.
ශ්රී ලංකාව විදේශ රටවලින් ණය ලබාගෙන ඇති ජාත්යන්තර ස්වෛරී බැඳුම්කර බොහෝමයක් මේ මාසයේදී කල්පිරීමට නියමිතව ඇත.
මුදල් අමාත්යාංශ වාර්තාවලට අනුව ගිය වසරේ මැද භාගය වනවිට ශ්රී ලංකාවේ විදේශ ණය ප්රමාණය ඩොලර් බිලියන 53ක් පමණ වන බව පැවැසේ.
- nihal123Top contributor
- Posts : 6327
Join date : 2014-02-24
Age : 58
Location : Waga
Re: Thread for News on CSE and SL Economy
Wed Jan 02, 2019 9:47 pm
[size=40]මේ වසරේදී ගෙවීමට ඇති ණය ප්රමාණය ඩොලර් බිලියන 5.9ක්[/size]
(හර්ෂණ තුෂාර සිල්වා)
මෙම වසරේදී ගෙවීමට ඇති සම්පූර්ණ ණයවල ප්රමාණය එක්සත් ජනපද ඩොලර් බිලියන 5.9ක් යැයි ශ්රී ලංකා මහ බැංකුවේ අධිපති ආචාර්ය ඉන්ද්රජිත් කුමාරස්වාමි මහතා අද (2) පැවැසීය.
එම ණය මුදලින් එක්සත් ජනපද ඩොලර් බිලියන 2.9ක් අලුතෙන් ජනනය කරගත යුතු යැයි ද මහ බැංකු අධිපතිවරයා කීය.
නව වසරේ පළමු මාධ්ය හමුව පවත්වමින් ශ්රී ලංකා මහ බැංකුවේ අධිපති ආචාර්ය ඉන්ද්රජිත් කුමාරස්වාමි මහතා එම කරුණු කීය.
මාධ්ය හමුවට පෙර ශ්රී ලංකා මහ බැංකුවේ මුදල් හා මූල්ය අංශවල ප්රතිපත්ති ප්රකාශනය එළිදැක්විණි. ‘පෙර දැක්ම - 2019 සහ ඉදිරිය සඳහා මුදල් සහ මූල්ය අංශවල ප්රතිපත්ති’ යනුවෙන් එය නම් කර තිබිණි.
ඔක්තෝබර් 26 වැනිදා ඇති වූ දේශපාලන අර්බුදයෙන් සිදු වූ හානිය ගණනය කළ නොහැකි බව ද මහ බැංකු අධිපතිවරයා කීය. අර්බුදය ඇති වීමට පෙර තත්ත්වයත්, එසේ නොවුණා නම් තත්ත්වයත් අර්බුදයෙන් පසු තත්ත්වයත් යන කරුණු නිසා එසේ ගණනය කිරීමක් කළ නොහැකි බව හෙතෙම පෙන්වා දුන්නේය.
එමෙන්ම අර්බුදය නිසා ආර්ථිකයට සිදු වූ හානිය සලකා බැලීමේදී ‘සිතන ආකාරය සහ විශ්වාසය’ යන කරුණු පිළිබඳව අමතක නොකළ යුතු බවත් කෙනෙක් සිතන ආකාරයට සහ විශ්වාසයට පිළිබඳ ගණනයක් කළ නොහැකි බවත් කීවේය.
අයවැය සම්බන්ධයෙන් තම සර්ව සුබවාදී හෝ අසුබවාදී නොවන බවත් ආණ්ඩුව යථාර්ථවාදීව කටයුතු කළ යුතු බවත් පෙන්වාදුන් බව කී මහ බැංකු අධිපතිවරයා තමන් මාධ්යයට පැවැසූ කරුණු ආණ්ඩුවට ද කී බව සඳහන් කළේය.
ණය ශ්රේණිගත කිරීමේ ආයතන ශ්රී ලංකාව පහළ ශ්රේණීවලට දැමූ බැවින් මූල්ය ආයතන සමඟ නැවත අලුතෙන් සාකච්ඡා කරන්නට සිදුවූ ඇති බව පැවැසූ මහ බැංකු අධිපතිවරයා ඉදිරි සති කිහිපයේදී අන්තර්ජාතික මූල්ය අරමුදල සමඟ සාකච්ඡා කරන බව ද කීවේය.
(හර්ෂණ තුෂාර සිල්වා)
මෙම වසරේදී ගෙවීමට ඇති සම්පූර්ණ ණයවල ප්රමාණය එක්සත් ජනපද ඩොලර් බිලියන 5.9ක් යැයි ශ්රී ලංකා මහ බැංකුවේ අධිපති ආචාර්ය ඉන්ද්රජිත් කුමාරස්වාමි මහතා අද (2) පැවැසීය.
එම ණය මුදලින් එක්සත් ජනපද ඩොලර් බිලියන 2.9ක් අලුතෙන් ජනනය කරගත යුතු යැයි ද මහ බැංකු අධිපතිවරයා කීය.
නව වසරේ පළමු මාධ්ය හමුව පවත්වමින් ශ්රී ලංකා මහ බැංකුවේ අධිපති ආචාර්ය ඉන්ද්රජිත් කුමාරස්වාමි මහතා එම කරුණු කීය.
මාධ්ය හමුවට පෙර ශ්රී ලංකා මහ බැංකුවේ මුදල් හා මූල්ය අංශවල ප්රතිපත්ති ප්රකාශනය එළිදැක්විණි. ‘පෙර දැක්ම - 2019 සහ ඉදිරිය සඳහා මුදල් සහ මූල්ය අංශවල ප්රතිපත්ති’ යනුවෙන් එය නම් කර තිබිණි.
ඔක්තෝබර් 26 වැනිදා ඇති වූ දේශපාලන අර්බුදයෙන් සිදු වූ හානිය ගණනය කළ නොහැකි බව ද මහ බැංකු අධිපතිවරයා කීය. අර්බුදය ඇති වීමට පෙර තත්ත්වයත්, එසේ නොවුණා නම් තත්ත්වයත් අර්බුදයෙන් පසු තත්ත්වයත් යන කරුණු නිසා එසේ ගණනය කිරීමක් කළ නොහැකි බව හෙතෙම පෙන්වා දුන්නේය.
එමෙන්ම අර්බුදය නිසා ආර්ථිකයට සිදු වූ හානිය සලකා බැලීමේදී ‘සිතන ආකාරය සහ විශ්වාසය’ යන කරුණු පිළිබඳව අමතක නොකළ යුතු බවත් කෙනෙක් සිතන ආකාරයට සහ විශ්වාසයට පිළිබඳ ගණනයක් කළ නොහැකි බවත් කීවේය.
අයවැය සම්බන්ධයෙන් තම සර්ව සුබවාදී හෝ අසුබවාදී නොවන බවත් ආණ්ඩුව යථාර්ථවාදීව කටයුතු කළ යුතු බවත් පෙන්වාදුන් බව කී මහ බැංකු අධිපතිවරයා තමන් මාධ්යයට පැවැසූ කරුණු ආණ්ඩුවට ද කී බව සඳහන් කළේය.
ණය ශ්රේණිගත කිරීමේ ආයතන ශ්රී ලංකාව පහළ ශ්රේණීවලට දැමූ බැවින් මූල්ය ආයතන සමඟ නැවත අලුතෙන් සාකච්ඡා කරන්නට සිදුවූ ඇති බව පැවැසූ මහ බැංකු අධිපතිවරයා ඉදිරි සති කිහිපයේදී අන්තර්ජාතික මූල්ය අරමුදල සමඟ සාකච්ඡා කරන බව ද කීවේය.
- nihal123Top contributor
- Posts : 6327
Join date : 2014-02-24
Age : 58
Location : Waga
Re: Thread for News on CSE and SL Economy
Wed Jan 02, 2019 9:56 pm
වෝහාරික විගණනයේ සම්පූර්ණ භාරකාරයා විගණකාධිපති
බැඳුම්කර නිකුතු සම්බන්ධයෙන් සිදුකිරීමට නිර්දේශිත වෝහාරික විගණනය සම්පූර්ණයෙන්ම විගණකාධිපතිවරයාගේ භාරකාරීත්වයේ පවතින්නක් බවත්, ඒ සඳහා මහ බැංකුව විසින් සිදුකරනුයේ ප්රසම්පාදන හා පහසුකම් සැලසීම පමණක් බවත් ශ්රී ලංකා මහ බැංකුවේ ජ්යෙෂ්ඨ නියෝජ්ය අධිපති, ආචාර්ය නන්දලාල් වීරසිංහ මහතා පවසයි. අද (02) දින ශ්රී ලංකා මහ බැංකු පරිශ්රයේ පැවති මාධ්ය හමුවක දී ජ්යෙෂ්ඨ නියෝජ්ය මහ බැංකු අධිපතිවරයා මේ බන කියා සිටියේය.
“මේ සියලුම විගණන සම්බන්ධ වෙලා තියෙන්නේ ජනාධිපති කොමිසමේ වාර්තාවේ නිර්දේශ කරලා තියෙනවා සමහර ඒවා කරන්න කියලා. ඒ ටික අනිවාර්යයෙන්ම ඇතුළත්. කොමිසම බැලුවේ 2015 ඉඳන් සීමිත කාලයකට. ඊට අමතරව කිව්වා 2008 ඉඳන් මේ වෙනකං සෘජු නිකුතු පිළිබඳ සොයන්න කියලා. ඒ ගැන සොයා බලන කොට අපි තීරණය කළා විගණන 6 ක් සිදුකරන්න.“
“මේක මහ බැංකුව සම්බන්ධ නිසා මහ බැංකුවේ කිසිම කෙනෙක් මේකට සම්බන්ධ වෙන්නේ නැහැ. අපි කරන්නේ මේකට ප්රසම්පාදන හා පහසුකම් සැලසීම පමණයි. විගණකාධිපති තමයි මේ ක්රියාවලියේ සම්පූර්ණ භාරකාරයා වෙන්නේ.“
ශ්රී ලංකා මහ බැංකුවේ ජ්යෙෂ්ඨ නියෝජ්ය අධිපති, ආචාර්ය නන්දලාල් වීරසිංහ මහතා මෙහිදී දැක්වූ අදහස් පහත විඩියෝවෙන් නැරමිය හැකිය
“මේ සියලුම විගණන සම්බන්ධ වෙලා තියෙන්නේ ජනාධිපති කොමිසමේ වාර්තාවේ නිර්දේශ කරලා තියෙනවා සමහර ඒවා කරන්න කියලා. ඒ ටික අනිවාර්යයෙන්ම ඇතුළත්. කොමිසම බැලුවේ 2015 ඉඳන් සීමිත කාලයකට. ඊට අමතරව කිව්වා 2008 ඉඳන් මේ වෙනකං සෘජු නිකුතු පිළිබඳ සොයන්න කියලා. ඒ ගැන සොයා බලන කොට අපි තීරණය කළා විගණන 6 ක් සිදුකරන්න.“
“මේක මහ බැංකුව සම්බන්ධ නිසා මහ බැංකුවේ කිසිම කෙනෙක් මේකට සම්බන්ධ වෙන්නේ නැහැ. අපි කරන්නේ මේකට ප්රසම්පාදන හා පහසුකම් සැලසීම පමණයි. විගණකාධිපති තමයි මේ ක්රියාවලියේ සම්පූර්ණ භාරකාරයා වෙන්නේ.“
ශ්රී ලංකා මහ බැංකුවේ ජ්යෙෂ්ඨ නියෝජ්ය අධිපති, ආචාර්ය නන්දලාල් වීරසිංහ මහතා මෙහිදී දැක්වූ අදහස් පහත විඩියෝවෙන් නැරමිය හැකිය
- sereneTop contributor
- Posts : 4850
Join date : 2014-02-26
Re: Thread for News on CSE and SL Economy
Thu Jan 03, 2019 8:02 am
Thanks Nihal.
- nihal123Top contributor
- Posts : 6327
Join date : 2014-02-24
Age : 58
Location : Waga
Re: Thread for News on CSE and SL Economy
Thu Jan 03, 2019 11:29 am
රජයේ සුරැකුම්පත් විදෙස් අයිතිය හරි අඩකින් අඩු කිරීමේ සැලැස්මක්
January, 3, 2019
රජයේ සුරැකුම්පත් හි විදෙස් ආයෝජන හිමිකාරීත්වය 5% ක් දක්වා අඩු කිරීමට පියවර ගන්නා බව ශ්රී ලංකා මහ බැංකු අධිපති ආචාර්ය ඉන්ද්රජිත් කුමාරස්වාමි මහතා පවසයි. ඊයේ (02) මහ බැංකු පරිශ්රයේ පැවති මාධ්ය හමුවක දී අධිපතිවරයා මේ බව අනාවරණය කළේය.
ශ්රී ලංකා මහ බැංකුව විසින් 2018 දෙසැම්බර් 26 දින දක්වා ප්රකාශයට පත් කරන ලද තොරතුරුවලට අනුව දැනට නිකුත් කර තිබෙන රජයේ සුරැකුම්පත්වල මුළු වටිනාකම රුපියල් ට්රිලියන 5.29 ක් හෙවත් ඩොලර් බිලියන 28.95 ක් වන අතර එයින් 3.1% ක හිමිකාරීත්වය විදේශිකයන් සතුව පවතී. කෙසේ වෙතත් 2018 වර්ෂය තුළ දී ඩොලර් බිලියනයකට ආසන්න වටිනාකමකින් යුතු රජයේ සුරැකුම්පත්වල සිය ආයෝජන ඉවත් කර ගැනීමට විදේශිකයින් විසින් පියවර ගෙන තිබේ.
මෙහිදී වැඩිදුරටත් අදහස් දක්වමින් මහ බැංකු අධිපතිවරයා පැවසුවේ, ගෝලීය මූල්ය වෙළෙඳපොළේ සිදුවන උච්ඡාවචනයන් ඉහළ යන තත්ත්වය තුළ රජයේ සුරැකුම්පත්වල ඇති විදෙස් ආයෝජන සියයට 10 මට්ටමේ සිට සියයට 5 මට්ටම දක්වා ගෙන ඒමට පියවර ගන්නා බවයි. “ගෝලීය මූල්ය වෙළෙඳපොළේ පවතින අවිනිශ්චිතතාවන් තුළ විදෙස් ආයෝජකයින් ඉතා වේගයෙන් ආයෝජන පිළිබඳ තීරණ ගනු ලබනවා. එවැනි තත්ත්වයක් තුළ සුරැකුම්පත් හිමිකාරීත්වය විශාල වශයෙන් විදෙස් ආයෝජකයින් වෙත නිරාවරණය වීම වැළැක්වීම සඳහා මේ පියවර ගන්නවා“, යැයි මහ බැංකු අධිපතිවරයා පැවසීය.
ශ්රී ලංකා මහ බැංකුව විසින් 2018 දෙසැම්බර් 26 දින දක්වා ප්රකාශයට පත් කරන ලද තොරතුරුවලට අනුව දැනට නිකුත් කර තිබෙන රජයේ සුරැකුම්පත්වල මුළු වටිනාකම රුපියල් ට්රිලියන 5.29 ක් හෙවත් ඩොලර් බිලියන 28.95 ක් වන අතර එයින් 3.1% ක හිමිකාරීත්වය විදේශිකයන් සතුව පවතී. කෙසේ වෙතත් 2018 වර්ෂය තුළ දී ඩොලර් බිලියනයකට ආසන්න වටිනාකමකින් යුතු රජයේ සුරැකුම්පත්වල සිය ආයෝජන ඉවත් කර ගැනීමට විදේශිකයින් විසින් පියවර ගෙන තිබේ.
මෙහිදී වැඩිදුරටත් අදහස් දක්වමින් මහ බැංකු අධිපතිවරයා පැවසුවේ, ගෝලීය මූල්ය වෙළෙඳපොළේ සිදුවන උච්ඡාවචනයන් ඉහළ යන තත්ත්වය තුළ රජයේ සුරැකුම්පත්වල ඇති විදෙස් ආයෝජන සියයට 10 මට්ටමේ සිට සියයට 5 මට්ටම දක්වා ගෙන ඒමට පියවර ගන්නා බවයි. “ගෝලීය මූල්ය වෙළෙඳපොළේ පවතින අවිනිශ්චිතතාවන් තුළ විදෙස් ආයෝජකයින් ඉතා වේගයෙන් ආයෝජන පිළිබඳ තීරණ ගනු ලබනවා. එවැනි තත්ත්වයක් තුළ සුරැකුම්පත් හිමිකාරීත්වය විශාල වශයෙන් විදෙස් ආයෝජකයින් වෙත නිරාවරණය වීම වැළැක්වීම සඳහා මේ පියවර ගන්නවා“, යැයි මහ බැංකු අධිපතිවරයා පැවසීය.
- nihal123Top contributor
- Posts : 6327
Join date : 2014-02-24
Age : 58
Location : Waga
Re: Thread for News on CSE and SL Economy
Thu Jan 03, 2019 9:12 pm
ඉතිහාසයේ මුල්වරට ජපාන යෙන් මිල රු. 1.70 ඉක්මවයි. ජපන් වාහන මිලත් ඉහළට?
January, 3, 2019
ජපාන් යෙන් මුදල් ඒකකයක් සඳහා වන ශ්රී ලංකා රුපියල් අගය, ඉතිහාසයේ පළමු වරට අද (03) දිනයේ දී රුපියල් 1.70 අභිබවා ගියේය.
ශ්රී ලංකා මහ බැංකුව විසින් ප්රකාශයට පත්කරනු ලබන දෛනික විනිමය අනුපාතික සටහනට අනුව ජපාන යෙන් සඳහා අද දින ගැණුම් මිල රු. 1.6734 ක් ලෙසින් සටහන් වූ අතර විකුණුම් මිල රුපියල් 1.7348 ක් ලෙසින් වාර්තා විය.
මේ අතර ජපාන යෙන් සඳහා අද දින නිරූපිත එතැන් අනුපාතිකය රුපියල් 1.7025 ක් ලෙසින් සටහන් විය.
මෙලෙස ශ්රී ලංකා රුපියලට සාපේක්ෂව ජපාන යෙන් මිල ඉහළ යාම, ජපානයෙන් මෙරටට ආනයනය කරනු ලබන මෝටර් රථ ඇතුළු අනෙකුත් ආනයනික භාණ්ඩ මිල ගණන් සීඝ්රයෙන් වැඩිවීමට බලපාන කරුණකි.
ශ්රී ලංකා මහ බැංකුව විසින් ප්රකාශයට පත්කරනු ලබන දෛනික විනිමය අනුපාතික සටහනට අනුව ජපාන යෙන් සඳහා අද දින ගැණුම් මිල රු. 1.6734 ක් ලෙසින් සටහන් වූ අතර විකුණුම් මිල රුපියල් 1.7348 ක් ලෙසින් වාර්තා විය.
මේ අතර ජපාන යෙන් සඳහා අද දින නිරූපිත එතැන් අනුපාතිකය රුපියල් 1.7025 ක් ලෙසින් සටහන් විය.
මෙලෙස ශ්රී ලංකා රුපියලට සාපේක්ෂව ජපාන යෙන් මිල ඉහළ යාම, ජපානයෙන් මෙරටට ආනයනය කරනු ලබන මෝටර් රථ ඇතුළු අනෙකුත් ආනයනික භාණ්ඩ මිල ගණන් සීඝ්රයෙන් වැඩිවීමට බලපාන කරුණකි.
- nihal123Top contributor
- Posts : 6327
Join date : 2014-02-24
Age : 58
Location : Waga
Re: Thread for News on CSE and SL Economy
Thu Jan 03, 2019 9:14 pm
ඉදිකිරීම් ක්ෂේත්රයේ මන්දගාමී ක්රියාකාරිත්වය හේතුවෙන් කාර්මික අංශයේ වර්ධනය පහළ යයි
January, 3, 2019
කාර්මික අංශයේ කටයුතුවල වර්ධනය අඩු වීම සඳහා 2018 වසරේ දී ඉදිකිරීම් ක්ෂේත්රයේ පැවති මන්දගාමී ක්රියාකාරිත්වය හේතුවූ බව ''පෙර දැක්ම 2019 - 2019 සහ ඉදිරිය සඳහා මුදල් සහ මූල්ය අංශ ප්රතිපත්තිය'' ප්රකාශයට පත්කරමින් මහ බැංකු අධිපති ආචාර්ය ඉන්ද්රජිත් කුමාරස්වාමි මහතා පවසයි. ඊයේ (02) මහ බැංකු පරිශ්රයේ පැවති උත්සවයක දී අධිපතිවරයා මේ බව පැවසූ අතර එහිදී වැඩිදුරටත් මෙසේ කියා සිටියේය.
“විදේශීය අංශය මත දැඩි බලපෑම් ඇති කරනු ලැබූ, ප්රධාන වශයෙන් ගෝලීය ආර්ථික, මූල්ය සහ භූ දේශපාලනික තත්ත්ව හේතුවෙන් 2018 වසරේ දී ශ්රී ලංකා ආර්ථිකය අභියෝග රැසකට මුහුණ දුන්නේ ය. දේශීය අභියෝග රාශියක් ද පැවතිණි. විශේෂයෙන් ම, වසරේ අවසාන කාර්තුවේ දී ඇති වූ දේශපාලන අවිනිශ්චිතතාව සමස්ත සාර්ව ආර්ථික ස්ථාවරත්වයට ඇති අභියෝග තවත් දැඩි කළේ ය. 2017 වසරේ දී පැවති මන්දගාමී ආර්ථික වර්ධනය අඛණ්ඩ ව පැවති අතර, ඒ අනුව 2018 වසරේ දී ද අඩු වර්ධනයක් වාර්තා විය.“
“යහපත් කාලගුණික තත්ත්වය කෘෂිකාර්මික අංශය යථා තත්ත්වයට පත් කිරීමට උපකාරී වූ අතර, සේවා අංශයේ කටයුතු ද පුළුල් වර්ධනයක් වාර්තා කළේ ය. කෙ සේ වුව ද, 2018 වසරේ දී ඉදිකිරීම් ක්ෂේත්රයේ පැවති මන්දගාමී ක්රියාකාරිත්වය හේතුවෙන් කාර්මික අංශයේ කටයුතුවල වර්ධනය අඩු විය. නිතර උච්චාවචනය වන ආහාර මිල ගණන්වල සහ පරිපාලිත මිල ගණන්වල සංශෝධන හේතුවෙන් තාවකාලික වශයෙන් පැවති ඉහළ යෑම් හා පහළ යෑම් මධ්යයේ වුව ද, 2018 වසරේ දී පාරිභෝගික මිල උද්ධමනය අඩු මට්ටමක පැවතිණ. පසුගිය දෙවසර තුළ ශ්රී ලංකා මහ බැංකුව විසින් අනුගමනය කරන ලද දැඩි මුදල් ප්රතිපත්ති ස්ථාවරයට ප්රතිචාර දක්වමින්, 2016 සහ 2017 වසරවල වාර්තා වූ ඉහළ වර්ධනයට සාපේක්ෂ ව 2018 වසරේ දී මුදල් සහ ණය වර්ධනය මන්දගාමී විය. පෞද්ගලික අංශය වෙතින් ණය සඳහා පැවති ඉල්ලුම පිළිබිඹු කරමින් දේශීය ණය ප්රමාණවත් ලෙස ප්රසාරණය විය.“
“මෙම ප්රවණතා මෙන් ම, ඉදිරියේ දී ඇති විය හැකි අවදානම් සහ අභියෝග සැලකිල්ලට ගනිමින්, 2018 වසර තුළ මුදල් ප්රතිපත්තිය ක්රියාත්මක කිරීමේ දී අප විසින් පරීක්ෂාකාරී පිළිවෙතක් අනුගමනය කරන ලදී. උද්ධමනයේ සහ උද්ධමන අපේක්ෂාවල හිතකර වර්ධනයන් මෙන් ම, මූර්ත ආර්ථිකයේ මන්දගාමී වර්ධනය සැලකිල්ලට ගනිමින් 2015 වර්ෂයේ අවසානයේ සිට ක්රියාත්මක වූ දැඩි මුදල් ප්රතිපත්ති ස්ථාවරයේ අවසානය සනිටුහන් කරමින්, 2018 අප්රේල් මාසයේ දී ප්රතිපත්ති පොලී අනුපාතික කොරිඩෝවේ ඉහළ සීමාව පහත හෙළන ලදී. කෙ සේ වුව ද, විදේශීය අංශයේ ස්ථායීතාවට බලපෑ ගෝලීය සාධක සැලකිල්ලට ගනිමින් ඉන් පසු ව ශ්රී ලංකා මහ බැංකුව මධ්යස්ථ මුදල් ප්රතිපත්ති ස්ථාවරයක් අනුගමනය කළේය.“
“විදේශීය අංශය මත දැඩි බලපෑම් ඇති කරනු ලැබූ, ප්රධාන වශයෙන් ගෝලීය ආර්ථික, මූල්ය සහ භූ දේශපාලනික තත්ත්ව හේතුවෙන් 2018 වසරේ දී ශ්රී ලංකා ආර්ථිකය අභියෝග රැසකට මුහුණ දුන්නේ ය. දේශීය අභියෝග රාශියක් ද පැවතිණි. විශේෂයෙන් ම, වසරේ අවසාන කාර්තුවේ දී ඇති වූ දේශපාලන අවිනිශ්චිතතාව සමස්ත සාර්ව ආර්ථික ස්ථාවරත්වයට ඇති අභියෝග තවත් දැඩි කළේ ය. 2017 වසරේ දී පැවති මන්දගාමී ආර්ථික වර්ධනය අඛණ්ඩ ව පැවති අතර, ඒ අනුව 2018 වසරේ දී ද අඩු වර්ධනයක් වාර්තා විය.“
“යහපත් කාලගුණික තත්ත්වය කෘෂිකාර්මික අංශය යථා තත්ත්වයට පත් කිරීමට උපකාරී වූ අතර, සේවා අංශයේ කටයුතු ද පුළුල් වර්ධනයක් වාර්තා කළේ ය. කෙ සේ වුව ද, 2018 වසරේ දී ඉදිකිරීම් ක්ෂේත්රයේ පැවති මන්දගාමී ක්රියාකාරිත්වය හේතුවෙන් කාර්මික අංශයේ කටයුතුවල වර්ධනය අඩු විය. නිතර උච්චාවචනය වන ආහාර මිල ගණන්වල සහ පරිපාලිත මිල ගණන්වල සංශෝධන හේතුවෙන් තාවකාලික වශයෙන් පැවති ඉහළ යෑම් හා පහළ යෑම් මධ්යයේ වුව ද, 2018 වසරේ දී පාරිභෝගික මිල උද්ධමනය අඩු මට්ටමක පැවතිණ. පසුගිය දෙවසර තුළ ශ්රී ලංකා මහ බැංකුව විසින් අනුගමනය කරන ලද දැඩි මුදල් ප්රතිපත්ති ස්ථාවරයට ප්රතිචාර දක්වමින්, 2016 සහ 2017 වසරවල වාර්තා වූ ඉහළ වර්ධනයට සාපේක්ෂ ව 2018 වසරේ දී මුදල් සහ ණය වර්ධනය මන්දගාමී විය. පෞද්ගලික අංශය වෙතින් ණය සඳහා පැවති ඉල්ලුම පිළිබිඹු කරමින් දේශීය ණය ප්රමාණවත් ලෙස ප්රසාරණය විය.“
“මෙම ප්රවණතා මෙන් ම, ඉදිරියේ දී ඇති විය හැකි අවදානම් සහ අභියෝග සැලකිල්ලට ගනිමින්, 2018 වසර තුළ මුදල් ප්රතිපත්තිය ක්රියාත්මක කිරීමේ දී අප විසින් පරීක්ෂාකාරී පිළිවෙතක් අනුගමනය කරන ලදී. උද්ධමනයේ සහ උද්ධමන අපේක්ෂාවල හිතකර වර්ධනයන් මෙන් ම, මූර්ත ආර්ථිකයේ මන්දගාමී වර්ධනය සැලකිල්ලට ගනිමින් 2015 වර්ෂයේ අවසානයේ සිට ක්රියාත්මක වූ දැඩි මුදල් ප්රතිපත්ති ස්ථාවරයේ අවසානය සනිටුහන් කරමින්, 2018 අප්රේල් මාසයේ දී ප්රතිපත්ති පොලී අනුපාතික කොරිඩෝවේ ඉහළ සීමාව පහත හෙළන ලදී. කෙ සේ වුව ද, විදේශීය අංශයේ ස්ථායීතාවට බලපෑ ගෝලීය සාධක සැලකිල්ලට ගනිමින් ඉන් පසු ව ශ්රී ලංකා මහ බැංකුව මධ්යස්ථ මුදල් ප්රතිපත්ති ස්ථාවරයක් අනුගමනය කළේය.“
- The Invisible
- Posts : 3116
Join date : 2016-11-28
Age : 44
Re: Thread for News on CSE and SL Economy
Fri Jan 04, 2019 9:35 am
Sri Lanka monetary policy now focused on soft-peg
ECONOMYNEXT- Sri Lanka is keeping its policy interest rate at 9.0 percent despite low inflation and weak growth to counter pressure on the rupee and foreign reserves, Central Bank Governor Indrajit Coomaraswamy said.
The central bank which cut rates in April and injected tens of billions rupees in to the banking system to enforce it, found the currency coming under pressure from May.
"There's pressure on our reserves and exchange rates," Governor Coomaraswamy said after delivering the central bank monetary policy roadmap for 2019.
"To reduce rates at this point can be counterproductive," he said.
He said some macroeconomic indicators pointed to rate cuts, while others call for rate hikes.
"Right now the pressure on the external sector is most urgent and we have to take that into account and the monetary board placed significant weight on it."
Sri Lanka has printed large volumes of money to sterilize interventions, while defending a pegged exchange rate regime.
In November 90 billion rupees were dumped into the banking system through a reserve ratio cut. Coomaraswamy said rates were raised 50 basis points to counter the effect of the SRR cut.
Sri Lanka is claiming to run a 'flexible exchange rate' which analysts say is a highly unstable or non-credible foreign reserve collecting peg with multiple convertibility undertakings which is prone to balance of payments crisis.
Analysts who track the central bank closely had warned from December 2017 (Sri Lanka's Central Bank shoudl sell own securities in new credit cycle) that it was likely to cut rates when inflation was low and credit recovered and drive the country in to a balance of payments crisis as it had done in 2015, by running policy incompatible with maintaining a peg.
In February the central bank stopped mopping up inflows through term repos deals in February. In March it terminated term repos to print money as private credit spiked.
In April the central bank pumped money into the banking system quantity easing style, running up excess liquidity of 41 billion rupees overtaking seasonal demand for money to enforce a rate cut undermining the credibility of the peg.
In August/September after the rupee stabilized at a lower level excess liquidity was run up to 55 billion rupees, including through Soros-style swaps to against weaken the peg, data shows.
A legacy forex swap also matured. There may have been a legacy swap maturity involved in the April episode as well.
The International Monetary Fund has set the central bank forex reserve targets implying a de facto sterilizing peg where domestic assets of the central bank has to be sold down to mop up dollar purchases and foreign assets increased.
But there were no strict ceilings placed on domestic assets of the central bank to stop it from acquiring Treasuries to print money and pump excess liquidity into money markets and undermine the credibility of the peg.
Any central bank where domestic and foreign asset components grow in opposite directions runs an archetypical soft or non-credible peg that is prone to prone to balance of payments trouble.
In addition to a reserve target, which implies pegging to prevent appreciation, another convertibility undertaking was operated in terms of a targeting a real effective exchange rate index.
Critics had said it implying forced depreciation when currencies of bad central banks which have a large weighting bust their own currencies effectively importing monetary policy of the lowest denomination.
By October a real effective exchange rate index was at 98, below the target of 100, but the rupee is still under pressure.
But a central bank with a fixed policy rate cannot effectively control an exchange rate at will.
In November half a billion dollars were spent trying to stop the currency from falling further.
Yet another convertibility undertaking was set as preventing a 'disorderly adjustment' of the exchange rate.
Soft or non-credible pegged central banks that intervene in forex markets and print money to keep rates down rapidly run out of foreign reserves until credibility in the peg is restored by a float or higher interest rates or both.
Analysts had warned the central bank not to print money as any printing of money generates forex shortages which may lead to dollar sovereign default. (Colombo/Jan04/2018)
ECONOMYNEXT- Sri Lanka is keeping its policy interest rate at 9.0 percent despite low inflation and weak growth to counter pressure on the rupee and foreign reserves, Central Bank Governor Indrajit Coomaraswamy said.
The central bank which cut rates in April and injected tens of billions rupees in to the banking system to enforce it, found the currency coming under pressure from May.
"There's pressure on our reserves and exchange rates," Governor Coomaraswamy said after delivering the central bank monetary policy roadmap for 2019.
"To reduce rates at this point can be counterproductive," he said.
He said some macroeconomic indicators pointed to rate cuts, while others call for rate hikes.
"Right now the pressure on the external sector is most urgent and we have to take that into account and the monetary board placed significant weight on it."
Sri Lanka has printed large volumes of money to sterilize interventions, while defending a pegged exchange rate regime.
In November 90 billion rupees were dumped into the banking system through a reserve ratio cut. Coomaraswamy said rates were raised 50 basis points to counter the effect of the SRR cut.
Sri Lanka is claiming to run a 'flexible exchange rate' which analysts say is a highly unstable or non-credible foreign reserve collecting peg with multiple convertibility undertakings which is prone to balance of payments crisis.
Analysts who track the central bank closely had warned from December 2017 (Sri Lanka's Central Bank shoudl sell own securities in new credit cycle) that it was likely to cut rates when inflation was low and credit recovered and drive the country in to a balance of payments crisis as it had done in 2015, by running policy incompatible with maintaining a peg.
In February the central bank stopped mopping up inflows through term repos deals in February. In March it terminated term repos to print money as private credit spiked.
In April the central bank pumped money into the banking system quantity easing style, running up excess liquidity of 41 billion rupees overtaking seasonal demand for money to enforce a rate cut undermining the credibility of the peg.
In August/September after the rupee stabilized at a lower level excess liquidity was run up to 55 billion rupees, including through Soros-style swaps to against weaken the peg, data shows.
A legacy forex swap also matured. There may have been a legacy swap maturity involved in the April episode as well.
The International Monetary Fund has set the central bank forex reserve targets implying a de facto sterilizing peg where domestic assets of the central bank has to be sold down to mop up dollar purchases and foreign assets increased.
But there were no strict ceilings placed on domestic assets of the central bank to stop it from acquiring Treasuries to print money and pump excess liquidity into money markets and undermine the credibility of the peg.
Any central bank where domestic and foreign asset components grow in opposite directions runs an archetypical soft or non-credible peg that is prone to prone to balance of payments trouble.
In addition to a reserve target, which implies pegging to prevent appreciation, another convertibility undertaking was operated in terms of a targeting a real effective exchange rate index.
Critics had said it implying forced depreciation when currencies of bad central banks which have a large weighting bust their own currencies effectively importing monetary policy of the lowest denomination.
By October a real effective exchange rate index was at 98, below the target of 100, but the rupee is still under pressure.
But a central bank with a fixed policy rate cannot effectively control an exchange rate at will.
In November half a billion dollars were spent trying to stop the currency from falling further.
Yet another convertibility undertaking was set as preventing a 'disorderly adjustment' of the exchange rate.
Soft or non-credible pegged central banks that intervene in forex markets and print money to keep rates down rapidly run out of foreign reserves until credibility in the peg is restored by a float or higher interest rates or both.
Analysts had warned the central bank not to print money as any printing of money generates forex shortages which may lead to dollar sovereign default. (Colombo/Jan04/2018)
Permissions in this forum:
You cannot reply to topics in this forum